Dijitalleşmenin Turizm Talebi ve Dış Denge Üzerindeki Etkisi: Seçilmiş ASEAN Ülkeleri Üzerine Bir Analiz
Şu kitabın bölümü:
Sevinç,
H.
&
Eroğlu Sevinç,
D.
(eds.)
2025.
Uluslararası İktisada Dayalı Güncel Araştırmalar ve Uygulamalar II.
Özet
Dijital dönüşüm, küresel ölçekte ekonomik yapıların işleyişini derinden değiştirmiştir ve üretim, ticaret ve hizmet sektörlerinde olduğu gibi turizmde de yeni değer yaratma biçimlerini ortaya çıkarmıştır. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki ilerlemeler, turizm sektörünün dijitalleşme sürecine uyumunu hızlandırmıştır. Bu bağlamda, çevrimiçi rezervasyon sistemleri, dijital pazarlama uygulamaları ve büyük veri temelli analiz araçları, turizm talebinin yönünü ve ölçeğini yeniden tanımlamıştır. Dijitalleşmenin bu çok boyutlu etkisi, yalnızca turizm hareketliliğini artırmakla kalmayıp, döviz kazandırıcı niteliği aracılığıyla ülkelerin dış ekonomik dengeleri üzerinde de belirleyici bir unsur haline gelmiştir. Bu bağlamda, bu çalışmada Myanmar, Tayland ve Singapur olmak üzere seçilmiş üç ASEAN ülkesi örnekleri üzerinden dijitalleşmenin turizm hareketliliği ve dış denge üzerindeki etkileri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Analizde, dijitalleşme göstergesi olarak internet kullanıcı oranı, turizm göstergesi olarak uluslararası turist girişleri ve dış denge göstergesi olarak cari işlemler dengesi kullanılmıştır. Farklı ölçeklerdeki verilerin karşılaştırılabilirliğini sağlamak amacıyla z-skoru ve normalleştirme yöntemleri uygulanmıştır. Bu yöntemlerle değişkenlerin göreli sapmaları ve yakınsama eğilimleri grafiksel olarak analiz edilmiştir. Ayrıca, zaman serilerindeki kırılmalar ve ortak eğilimler görsel yorumlamalar yoluyla değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar, dijitalleşme ile turizm hareketliliği arasında güçlü bir pozitif ilişki bulunduğunu, ancak bu ilişkinin dış dengeye yansımasının ülkelerin ekonomik yapısına göre farklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır. Genel olarak dijitalleşme, ASEAN ekonomilerinde turizm kanalı üzerinden dış ekonomik dengeyi etkileyen dolaylı fakat stratejik bir değişken olarak öne çıkmaktadır.
