Yabancı Sermaye Girişleri ile BIST Sektörel Endeksler Arasındaki İlişkinin Analizi
Şu kitabın bölümü: Türkoğlu, D. (ed.) 2025. Finansal Piyasalar ve Algoritmalar: Yeni Nesil Yatırım Stratejileri.

Fazlı Irmak
Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Bahadır Karakoç
Samsun Üniversitesi
Emrah Şahin
Hitit Üniversitesi

Özet

Bu çalışma, Türkiye sermaye piyasalarında yabancı sermaye girişleri ile sektörel endeks arasındaki ilişkiyi analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, 2004/5-2025/3 dönemleri arası aylık portföy yatırımları ve sektörel endeks değerleri analiz edilmiştir. Yapılan zaman serisi analizi sektörel endekslerle portföy yatırımları arasındaki kısa ve uzun vadeli ilişki derinlemesine incelenmiş ve öncül değişken ve geri besleme teorisinin geçerliliğini tespit etmek için nedensellik analizi yapılmıştır. Yapılan ARDL analizinde 19 sektörel endeks ile portföy yatırımları arasında eşbütünleşme ilişkisi belirlenmiştir. Uzun vadeli ARDL sonuçları, ülkeye portföy yatırımcılarının uzun vadede mali, taş ve toprak, holding, gıda ve sınai sektörel endeks yatırımlarını önceledikleri, bu sektörel endekslere güven duyduklarını göstermektedir. Diğer sektörel endekslerle portföy yatırımları arasındaki uzun vadeli ilişkide katsayı değerlerinin önemsiz düzeyde olduğu ve istatistiksel olarak anlamlı sonuç elde edilmediği belirlenmiştir. Kısa vadeli ARDL sonuçları, portföy yatırımları ile sektörel endeks arasındaki ilişkide likit ve reel olmaya sektörel endekslerle ilişki katsayısının yüksek olduğu belirlenmiştir. Diğer sektörel endekslerde farklı gecikme seviyelerinde negatif yönde anlamlı ilişki belirlenmiştir. Bu durum, portföy yatırımı yapan uluslararası yatırımcıların likit sektörel endeksleri yatırımda öncelediklerini ve reel sektörel endekse yatırım yapmaktan kaçındıklarını göstermektedir. Nedensellik analizinde, portföy yatırımlarının sektörel endekslerinin öncülü olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular, uluslararası portföy yatırımcılarının, sektörel endeksler özelinde seçici davrandıklarını, özellikle kısa vadede likit sektörlere yönelerek riskten kaçındıklarını göstermektedir.

Kaynakça Gösterimi

Irmak, F. & Karakoç, B. & Şahin, E. (2025). Yabancı Sermaye Girişleri ile BIST Sektörel Endeksler Arasındaki İlişkinin Analizi. In: Türkoğlu, D. (ed.), Finansal Piyasalar ve Algoritmalar: Yeni Nesil Yatırım Stratejileri. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub787.c3301

Lisans

Yayın Tarihi

26 June 2025

DOI

Kategoriler