Tokatlı Bestekâr Hüseyin İpek’in Hayatının, Müzikal Kimliğinin ve Eserlerinin Analizi
Şu kitabın bölümü: Onuk Natonski, Ö. (ed.) 2025. Müzik Alanındaki Güncel Araştırmalar.

Ahmet Hakan Baş
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Tolga Karaca
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

Özet

Tokat, tarihi boyunca birçok el sanatları dalına ev sahipliği yapmanın yanı sıra Türk musikisinde birçok sanatçı yetiştirmiş, bu sanatçılar arasında bestekârlıkla uğraşanlar da olmuştur. Son yıllarda yapılan çalışmaların etkisiyle Tokat, tarihi değerleri, gastronomi faaliyetleri ve sanatsal etkinlikleri ile dikkat çekmektedir. Bu araştırma, Türk musikisine yaptığı katkılarla bilinen Tokatlı udi bestekâr Hüseyin İpek’in sanatçılık ve bestekârlık kimliğini ayrıntılı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Türk tasavvuf musikisinde çalışmaları ile Tokat’ı temsil etmiş bir Tokatlı bestekârın hayatı ve eserlerini ortaya koyması açısından araştırma önem taşımaktadır. Araştırmada, Hüseyin İpek’in, bestekârlığını ve sanatçılık kariyerini detaylı bir şekilde incelemek için “durum çalışması”ndan faydalanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak oluşturulan sorular bestekâr Hüseyin İpek’e yöneltilmiştir. Yapılan görüşmeden elde edilen veriler betimsel analiz tekniğine göre analiz edilmiş, İpek’in görüşlerini aktarmak için doğrudan alıntılardan yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; sanatçının bestekârlığa 1997 yılında başladığı, birçok alanda uzmanlaşmış çok yönlü bir sanatçı olduğu, kariyerinin önemli bir kısmını tasavvuf musikisine ve korolarına adadığı, tespit edilmiştir.  Ayrıca, gazelhanlık geleneğini yeniden canlandırmak için TV ve radyo programları yaptığı, programlarında ve eserlerinde vatan sevgisi, manevi değerler ve tarihi şahsiyetler gibi konulara odaklandığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra güfte şairliği özelliğinin yanında TRT repertuvarında 90’a yakın eserinin bulunduğu, TRT arşivinde yüzlerce taksim, solo eserleri ve 105 tane okuduğu gazel olduğu sonuçları elde edilmiştir. Bestekârın analiz edilen Nihavend makamında “Şule” ismini verdiği saz semaisi, hem makam müziği geleneğine bağlılığı, hem de Batı müziği tekniklerinden faydalanan yenilikçi yaklaşımıyla dikkat çektiği; usul, makam, geçki ve kalış çeşitliliğiyle Türk müziği repertuvarı içerisinde özgün bir örnek olduğu tespit edilmiştir. Türk musikisine hizmet etmiş, katkı sağlamış diğer Tokatlı bestekârların bundan sonra yapılacak olan araştırmalara konu edilmesi önerilmektedir.

Kaynakça Gösterimi

Baş, A. H. & Karaca, T. (2025). Tokatlı Bestekâr Hüseyin İpek’in Hayatının, Müzikal Kimliğinin ve Eserlerinin Analizi. In: Onuk Natonski, Ö. (ed.), Müzik Alanındaki Güncel Araştırmalar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub885.c3624

Lisans

Yayın Tarihi

19 October 2025

DOI

Kategoriler