Kardiyak Enzimler
Şu kitabın bölümü: İşgör, Y. G. (ed.) 2025. İlaç Araştırmadan Teşhise Klinikte Önemli Enzimler.

Özlem Doğan
Ankara Üniversitesi

Özet

Kardiyovasküler hastalıklar, günümüzde dünya çapında mortalite ve morbiditenin en önemli nedenleri arasında yer almakta olup, erken tanı ve etkin tedavi yaklaşımları klinik pratiğin temel taşlarını oluşturmaktadır. Kardiyak enzimler ve biyomarkerlar, bu sürecin vazgeçilmez araçları olarak hem araştırma dünyasında hem de günlük klinik uygulamalarda özel bir öneme sahiptir. Hücresel hasarın biyokimyasal yansımalarını ölçmeye dayalı bu testler, miyokardiyal iskemi ve infarktüsün erken saptanmasında olduğu kadar, hastalık prognozunun belirlenmesinde, risk sınıflandırmasında ve tedaviye yanıtın izlenmesinde de kritik katkılar sunmaktadır.

Kardiyak enzimlerin tanısal amaçla kullanımı 1950’li yıllarda AST ile başlamış, ardından CK-MB, LDH ve diğer biyokimyasal belirteçlerin klinik pratiğe girmesiyle önemli bir ivme kazanmıştır. Günümüzde troponinler altın standart haline gelmiş olsa da, klasik enzimler hâlen değerini korumakta, özellikle multidisipliner yaklaşımlarda ve özel klinik durumlarda tamamlayıcı roller üstlenmektedir. Bunun yanı sıra, karbonik anhidraz III, myeloperoksidaz, hidroksibutirat dehidrogenaz, glikojen fosforilaz BB gibi enzimler ve oksilipinler, Lp-PLA₂ ile TMAO gibi yeni biyobelirteçler, modern tıbbın gelişen alanlarında tanısal ve prognostik potansiyelleriyle ön plana çıkmaktadır.

Bu kitap bölümü, ilaç araştırmalarından klinik uygulamalara uzanan süreçte kardiyak enzimlerin rolünü kapsamlı bir şekilde ele almayı amaçlamaktadır. Her bir enzim, biyokimyasal özellikleri, klinik kullanım alanları, güncel araştırmalar ışığında yeni katkıları ve gelecekteki potansiyel uygulamalarıyla incelenecek; böylelikle okuyucuya hem tarihsel perspektif hem de modern biyokimya laboratuvarlarının sunduğu tanısal olanaklar aktarılacaktır. Ayrıca bölümün sonunda, enzimlerin özelliklerini ve klinik kullanımını özetleyen kapsamlı tablolarla, hem araştırmacılar hem de klinisyenler için pratik bir başvuru kaynağı oluşturulacaktır.

Kaynakça Gösterimi

Doğan, Ö. (2025). Kardiyak Enzimler . In: İşgör, Y. G. (ed.), İlaç Araştırmadan Teşhise Klinikte Önemli Enzimler. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub887.c3637

Lisans

Yayın Tarihi

19 October 2025

DOI