Antidiyabetik Bitkiler ve Diyabet İlişkisi
Şu kitabın bölümü: Meydan, İ. & Demir, C. (eds.) 2025. Sağlık ve Biyokimya.

Ercan Demirok
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Uğur Özdek
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi

Özet

Diabetes Mellitus, akut komplikasyonlara ilave olarak makrovasküler ve mikrovasküler komplikasyonlarıyla da erken ölüm riskini ve bakım maliyeti arttıran metabolik bir hastalıktır. Dünya çapında görülme oranı giderek artmakta, her toplumda insidansı farklılık gösterebilmektedir. Diyabetin en yaygın bilinen sınıflandırılmaları  tip 1 diabetes mellitus, Tip 2 diabetes mellitus ve gebelik diyabetidir. İdeal bir antidiyabetik ajan plazma glukoz değerini normal aralığa çekerken, yan etkileri minimum değerde olmalıdır. Oral antidiyabetikler insüline gereksinim duymayan diyabetlilerde ve diyetle kan şekerleri kontrol altına alınamıyorsa kullanılır. Geleneksel tıbbın kullanılmasına rağmen, zayıf glisemik kontrolü olan hastaların kişisel veya manevi inançları, dinleri ve inançları veya aileleri veya arkadaşlarının önerileri nedeniyle tamamlayıcı ve alternatif tıp (TAM) seçeneğini tercih etme eğiliminde oldukları bildirilmiştir. Bitkisel ürünlerin kullanımı sadece gıda, beslenme vb. gibi diyet kullanımlarıyla sınırlı değildir, çeşitli hastalıkların tedavisinde de kendine özgü bir rolü vardır. Bitkisel ilaçlar kullanılarak yapılan tamamlayıcı veya alternatif tedaviler birçok diyabet hastasının dikkatini çekmektedir. Çok sayıda yaygın bitkinin kan şekeri seviyesini düşürdüğü iddia edilmektedir, bu nedenle bitkisel ilaçlar alarak daha iyi glisemik kontrole sahip olma veya insülin enjeksiyonlarına daha az bağımlı olma olasılığı şüphesiz çekicidir. Bitkisel ilaçlar, toprağa olan inanç ve uygun fiyatlılık nedeniyle hastalar tarafından her zaman tercih edilen tedavi seçenekleri veya diyabet için geleneksel tedaviye ek olarak kullanılır, bu nedenle laboratuvar araştırmaları klinik deneyler ve pazarlanan formülasyonlar aracılığıyla hastaların yatağına ulaşmıştır. Ancak diyabetin kontrolünde tamamlayıcı ve alternatif olarak kullanılacak bitkilerin etki ve olası yan etkileri kanıta dayalı uygulamalar ve çeşitli testlerle desteklenmelidir.

Kaynakça Gösterimi

Demirok, E. & Özdek, U. (2025). Antidiyabetik Bitkiler ve Diyabet İlişkisi. In: Meydan, İ. & Demir, C. (eds.), Sağlık ve Biyokimya. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub933.c3916

Lisans

Yayın Tarihi

4 November 2025

DOI