Logo ve Afiş Tasarımlarında Milli Bilincin İzlerini Sürmek: Teknofest Özelinde Göstergebilimsel Bir Analiz
Şu kitabın bölümü: Yağbasan, M. (ed.) 2025. Dijital Kamusal Alanda Anlam Mücadeleleri: Mit, Mekân ve Medya.

Mustafa Yağbasan
Malatya Turgut Özal Üniversitesi
Nadire Özçelik
Malatya Turgut Özal Üniversitesi

Özet

Bu çalışma, Teknofest’in logo ve 2023 yılına ait afiş tasarımlarının göstergebilimsel yöntemle analiz edilmesini ve görsel unsurlarının toplumsal algı ve ideolojik söylem perpektifinden incelemesini amaçlamaktadır. Türkiye’nin en kapsamlı bilim, havacılık ve teknoloji etkinliği olan Teknofest, kuşkusuz salt bir festival olmanın ötesinde, bir ulusun millî teknoloji hamlesini görünür kılmakta ve ulusal kimlik inşasına katkı sunan stratejik bir iletişim aracına dönüşmektedir. Bu çalışmada Peirce’in; ikon, indeks ve sembol kavramları ile Barthes’in denotasyon (düz anlam), konotasyon (yan anlam) ve mitolojik (ideolojik / toplumsal anlam) yaklaşımları kuramsal temel olarak kullanılmıştır. Bu bağlamda, Teknofest’in 2023 yılına ait logo tasarımı ile İstanbul ve Ankara afişleri, çok katmanlı göstergebilimsel çözümlemeyle değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Afişlerde yer alan; roket, astronot, robot, uzay teması, tarihî yapılar ve mimari simgeler gibi görsel ögeler; bilimsel ilerleme, teknolojik bağımsızlık, kolektif bilinç, ulusal miras ve gençlik vizyonu gibi temalar özellikle dikkat çekmektedir. Kullanılan renkler, tipografi ve görsel düzenlemeler ise bilinçaltı çağrışımlar yaratma ve ideolojik söylemleri destekleme potansiyeli taşımaktadır. Araştırma bulguları, çalışma kapsamında ortaya konulan hipotezlerin büyük ölçüde desteklendiğini göstermektedir. Diğer taraftan logo ve afişlerdeki görsel öğelerde; millî teknoloji söylemini pekiştiren, toplumu bilimsel üretime yönlendiren, tarihsel referanslarla ulusal bir mit yaratmaya ve ideolojik mesajları estetik tasarımlar aracılığıyla görünür kılmaya çabalayan bir işlevsellik görülmektedir. Bu yönüyle çalışma, görsel iletişim tasarımının yalnızca estetik kaygılarla değil, aynı zamanda kültürel, siyasal ve ideolojik hedeflerle şekillendiğini ortaya koymakta ve görsel göstergelerin toplumsal bilinç üzerindeki yönlendirici gücünü de ortaya koymaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Yağbasan, M. & Özçelik, N. (2025). Logo ve Afiş Tasarımlarında Milli Bilincin İzlerini Sürmek: Teknofest Özelinde Göstergebilimsel Bir Analiz. In: Yağbasan, M. (ed.), Dijital Kamusal Alanda Anlam Mücadeleleri: Mit, Mekân ve Medya. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub990.c4051

Lisans

Yayın Tarihi

17 December 2025

DOI

Kategoriler