Gıda, insan sağlığının korunmasında temel bir unsurdur ve içerdiği çeşitli biyoaktif bileşenler sayesinde fizyolojik işlevleri destekler. Son yıllarda mikrobiyota kaynaklı metabolitlerin sağlık üzerindeki etkilerine ilişkin artan bulgular, postbiyotik kavramının ortaya çıkmasına yol açmıştır. Postbiyotikler, canlı mikroorganizmaların kendilerinden ziyade metabolik ürünlerinin oluşturduğu biyoaktif bileşenlerdir ve probiyotiklerin güvenlik, stabilite ve canlılık sınırlamalarını ortadan kaldıran yeni nesil fonksiyonel gıda bileşenleri olarak öne çıkmaktadır.

Postbiyotiklerin avantajları arasında yüksek biyoyararlanım, uzun raf ömrü, ısı ve pH dayanıklılığı, güvenli kullanım ve kolay formülasyon entegrasyonu yer alır. Bu özellikleriyle hem gıda teknolojisinde hem de sağlık destekleyici ürünlerde geniş uygulama alanına sahiptirler. Başlıca postbiyotik bileşenler; hücresiz süpernatantlar, kısa zincirli yağ asitleri (SCFA’lar), ekzopolisakkaritler (EPS), bakteriyosinler, peptidoglikanlar ve teikoik asitlerdir. Bu bileşenler; antimikrobiyal, antiinflamatuvar, antikanser ve antiviral etkiler göstererek bağışıklık sisteminin düzenlenmesi, bağırsak bariyerinin güçlendirilmesi, patojenlerin baskılanması ve inflamasyonun azaltılmasında rol oynamaktadır. Özellikle LAB (laktik asit bakterileri) kökenli metabolitlerin, gıda ürünlerinde hem doğal koruyucu ajan hem de fonksiyonel bileşen olarak kullanılabildiği bildirilmektedir. Bu bölümde, postbiyoriklerin gıdalarda kullanımı ele alınmıştır.