Türkiye Yüzyılı Maarif Modelindeki Yetkin ve Erdemli İnsan Niteliklerinin Kutadgu Bilig Eseriyle Karşılaştırılması
Şu kitabın bölümü:
Saygıner,
Ş.
(ed.)
2025.
Eğitim Bilimlerinde Akademik Araştırmalar.
Özet
Mevcut çalışmada, yüzyıllar öncesinde yazılmış olan ve yöneticilere, yetkinlikler ve erdemler ışığında öğütler veren “Kutadgu Bilig” adlı eser ile günümüz gençliğinin erdemli ve yetkin olmasını amaç edinen “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, Öğretim Programları Ortak Metni (2024)” içerisinde yer alan “Yetkin ve Erdemli İnsan” niteliklerini karşılaştırmak amaçlanmıştır. Bu çerçevede nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman incelemesine başvurulmuştur. Çalışmanın veri kaynağını, Yusuf Has Hacib’in yazdığı “Kutadgu Bilig” adlı eser ile “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, Öğretim Programları Ortak Metni (2024)” oluşturmuştur. Veriler betimsel ve içerik analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Öncelikli olarak ölçüt listesi için “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, Öğretim Programı Ortak Metni”nde yer alan “Öğrenci Profili, Yetkin ve Erdemli İnsan” bölümündeki profil özellikleri ve bunları oluşturan bileşenleri tablolaştırılarak oluşturulmuştur. Bu ölçütlere göre Kutadgu Bilig eserinin içerisinde yer alan her bir beyit değerlendirilmiştir. Sonrasında ise her bir öğrenci profili ile birlikte bu profilin bileşenlerinin özelliklerini içeren beyitlerin numaraları tablo halinde düzenlenmiştir. Ayrıca eserden elde verilerin bir kısmı değişime uğramadan doğrudan beyitler halinde sunulmuştur. Elde edilen veriler sonucunda; “Kutadgu Bilig” eserindeki yetkin ve erdemli insanın özellikleri ile Maarif Modelindeki “Yetkin ve Erdemli İnsan” profilinin içerisinde yer alan bileşenlerinin birbirleriyle örtüştüğü tespit edilmiştir. Farklılık açısından ise Kutadgu Bilig’de, yöneticilerin ve devlet adamların sahip olması gereken yetkinlikleri ve erdemleri daha geleneksel ve dinsel temelle vurgulanırken Maarif Modeli ise her bireyin erdemler ve yetkinlikler açısından çağdaş düşünce çerçevesinde çok yönlü gelişiminin vurgulandığı görülmüştür. Genel olarak ise Kutadgu Bilig’in yıllar geçse de içerik açısından güncelliğini yitirmeyeceği tespit edilmiştir.
