Milliyetçi İdeolojinin Söylemsel ve Duygusal Yönü: Devlet Bahçeli’nin 2023 Yılı Resmî Konuşmalarının İçerik Analizi
Şu kitabın bölümü: Savaş, A. R. & Palancı, M. (eds.) 2025. Türkiye’de Siyasal İdeolojiler ve İletişim: Söylem, Algı ve İktidar.

Ertuğrul Buğra Orhan
Fırat Üniversitesi

Özet

Bu çalışma, Devlet Bahçeli’nin 2023 yılı boyunca gerçekleştirdiği resmî konuşmaları temel alarak, milliyetçi ideolojinin söylemsel ve duygusal yapısını ampirik olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, milliyetçiliği normatif bir tartışma alanı olarak değil; ölçülebilir, gözlemlenebilir ve sistematik biçimde analiz edilebilir bir siyasal söylem pratiği olarak ele almaktadır. Araştırma kapsamında, Bahçeli’nin kamuoyuna açık konuşmalarından oluşan bir metin korpusu oluşturulmuş ve bu korpus frekans dağılımı analizi, tematik analiz ve duygu analizi yöntemleri birlikte kullanılarak incelenmiştir.

Analiz sonuçları, milliyetçi söylemin kavramsal düzeyde yüksek derecede yoğunlaşmış bir ulus–devlet çekirdeği etrafında yapılandığını göstermektedir. “Türkiye”, “Türk”, “millet”, “devlet” ve “cumhuriyet” gibi kavramlar, kolektif kimlik ve siyasal meşruiyetin temel referans noktaları olarak öne çıkmaktadır. Tematik analiz, söylemin ulus–devlet ve kolektif kimlik, devlet ve siyasal otorite, ideolojik hareket ve ittifak, ötekileştirme ve tehdit söylemi ile milli–dini meşruiyet olmak üzere beş ana tema etrafında örgütlendiğini ortaya koymuştur.

Duygu analizi ve tema × duygu matrisi bulguları, milliyetçi söylemin ağırlıklı olarak gurur ve öfke ekseninde yapılandığını, korku merkezli bir kriz söyleminin ise görece sınırlı kaldığını göstermektedir. Kolektif kimlik ve devlet temaları gurur duygusuyla ilişkilendirilirken, ötekileştirme söylemi öfke üzerinden inşa edilmektedir. Bu bulgular, milliyetçi ideolojinin pasif bir tehdit anlatısından ziyade, aktif aidiyet ve karşıtlık üretimine dayalı bir siyasal mobilizasyon mantığı izlediğini ortaya koymaktadır. Çalışma, lider söylemi, milliyetçilik ve siyasal duygu literatürüne Türkiye bağlamından özgün ve bütüncül bir katkı sunmaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Orhan, E. B. (2025). Milliyetçi İdeolojinin Söylemsel ve Duygusal Yönü: Devlet Bahçeli’nin 2023 Yılı Resmî Konuşmalarının İçerik Analizi. In: Savaş, A. R. & Palancı, M. (eds.), Türkiye’de Siyasal İdeolojiler ve İletişim: Söylem, Algı ve İktidar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub1090.c4336

Lisans

Yayın Tarihi

29 December 2025

DOI

Kategoriler