Bu çalışma, sürdürülebilir turizmin finansmanında konaklama vergisinin rolünü inceleyerek Türkiye’deki mevcut uygulamayı uluslararası örnekler ışığında değerlendirmektedir. Sürdürülebilir turizm, doğal ve kültürel kaynakların korunmasını, yerel halkın yaşam kalitesinin yükseltilmesini ve turizm faaliyetlerinden elde edilen faydaların toplumun birçok alanına dengeli şekilde dağılımını amaçlayan bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir. Turizmin yoğunlaştığı bölgelerde altyapı, çevre, atık yönetimi ve güvenlik gibi alanlarda ortaya çıkan maliyetler, bu yaklaşımın gerektirdiği finansman ihtiyacını artırmakta olup bu durum konaklama vergisi gibi sektöre özgü mali araçlara ihtiyaç duyulmasına neden olmaktadır.

Uluslararası uygulamalar gözlemlendiğinde konaklama vergisinin yalnız gelir yaratma amacıyla değil aynı zamanda sürdürülebilir turizm politikalarını desteklemek üzere tasarlandığı görülmektedir. Birçok ülkede vergi gelirleri doğrudan yerel yönetimlere bırakılmakta ve çevresel projeler, destinasyon yönetimi, kültürel mirasın korunması gibi farklı ve çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Ayrıca vergilemede genellikle kademeli oranlar uygulanmakta olup tesis sınıfı, kapasite ve gecelik fiyat gibi kriterler esas teşkil etmektedir. Türkiye’de konaklama vergisi, 7194 sayılı Kanun m. 9 hükmünün 6802 sayılı Kanunda yaptığı yeniden düzenleme ile 6802 sayılı Kanun m. 34’te yer bulmaktadır. Türkiye’de konaklama vergisi, sürdürülebilirlik hedefleri açısından önemli olmakla birlikte birtakım sınırlılıkları bünyesinde barındırmaktadır. Vergi gelirlerinin merkezi bütçeye aktarılması, sürdürülebilirlik projelerine doğrudan katkı sağlamayı güçleştirmektedir. Ayrıca tek oranlı yapı, verginin objektif kriterlerden yoksun, mali gücün dikkate alınmadığı bir ortam oluşturmaktadır. Bu çerçevede çalışmada konaklama vergisinin etkinliğinin artırılması için gelirlerin yerel yönetimlere bırakılması, kademeli oranlara geçilmesi, şeffaf kullanım mekanizmalarının oluşturulması ve kayıt dışı konaklamayla mücadelenin güçlendirilmesi önerilmektedir.