Türkmenistan’da Enerji Sektörünün Makro Performans Üzerindeki Etkileri
Şu kitabın bölümü: Eroğlu Sevinç, D. & Sevinç, H. (eds.) 2023. Ekonomi ve Finans Politikaları Üzerine Çalışmalar II.

Onur Demirci
Ardahan Üniversitesi

Özet

Dünyanın en büyük doğalgaz rezervlerinden birine sahip olan Türkmenistan’ın geçiş ekonomisi koşulları için iyi bir başlangıca sahip olduğu söylenebilir. Ancak zengin doğalgaz rezervleri günümüze kadar gizilgücünü yansıtamamıştır. Türkmenistan, bağımsızlığın ardından benzer ülkelerde olduğu gibi ağır ekonomik koşullarla yüz yüze kalmıştır. Ancak petrol ve doğal gaz kaynakları, kısmen de olsa bu sürecin daha yumuşak geçmesini sağlamıştır. Yeraltı kaynaklarının bu süreçteki en olumsuz etkisi ise doğal gaz sektörüne olan bağımlılığın ekonomiyi dış şoklara karşı savunmasız bırakması olmuştur. Enerji sektörü Sovyet döneminde olduğu gibi günümüzde de ülkenin ekonomik kalkınması ve sürdürülebilir büyümesi açısından oldukça önemlidir. Türkmenistan’daki enerji sektörünün yapısı, yarattığı ekonomik katkıların yanı sıra, makroekonomi açısından bazı zorluk ve riskleri de barındırmaktadır. Bağımsızlıkla birlikte sektörün gelişimi için yeni fırsatlar doğduğu kadar finansman sorunları ve pazar alanlarının kaybı gibi tehlikeler de ilk süreçte ortaya çıkmıştır. Enerji sektörünün katma değerini daha da artırabilmek yüksek maliyetlere de katlanmayı gerekli kılmaktadır. Bu sebepledir ki düşük maliyetli finansmana erişim noktasında uluslararası desteğin sağlanabilmesi ve yabancı yatırımın ülkeye çekilebilmesi, serbest piyasa koşullarına yakınsamayı da gerekli kılmaktadır. Bu nedenle, ekonomi politikalarının ve özelde enerji sektörüne yönelik politika ve stratejilerin doğru bir şekilde belirlenmesi, makro ekonomik etkileri artıracağı gibi ülkenin ekonomik istikrarı ve sürdürülebilirliği gibi hususlarda da kritik bir öneme sahiptir.

Bu çalışmada, Türkmenistan’ın, çoğunluğu tahminlere dayalı olarak elde edilebilen verileri ışığında merkezi planlı ekonomiden serbest piyasa ekonomisine geçiş sürecini de kapsayan otuz yıllık makro ekonomik performansı masaya yatırılacaktır. Buna koşut olarak enerji sektörü özelinden makro ekonomik dinamizm ve ülkenin uluslararası alanda almaya çalıştığı pozisyon değerlendirilecektir.

 

Kaynakça Gösterimi

Demirci, O. (2023). Türkmenistan’da Enerji Sektörünün Makro Performans Üzerindeki Etkileri. In: Eroğlu Sevinç, D. & Sevinç, H. (eds.), Ekonomi ve Finans Politikaları Üzerine Çalışmalar II. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub283.c1114

Lisans

Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.

Yayın Tarihi

21 October 2023

DOI

Kategoriler