Natural Disasters and Human Rights: The Issue of Applicability of International Human Rights Law Rules in the Process of Natural Disaster
Chapter from the book: Şahin, A. (ed.) 2023. Academic Research and Evaluations in Social Sciences - VI.

Erdi Şafak
Yakın Doğu University

Synopsis

Dünyada afetler her geçen gün artmakta ve insanlar afet sürecinde haklarını kaybetmemektedirler. Küresel iklim değişikliği afetlerin hem daha yoğun hem de daha öngörülemez hale gelme olasılığını artırdıkça, uluslararası insan hakları hukuku kurallarının afetlere daha fazla ilgi göstermesinin ve insani topluluğun afet yönetimine hak temelli bir yaklaşım getirmesinin önemi her geçen gün artmaktadır.

Son yıllarda uluslararası insan hakları hukukunun afetlerin önlenmesi, müdahale edilmesi ve afetlerden kurtarılmasıyla ilgisi konusunda artan bir farkındalık oluşmuştur. 2004 Hint Okyanusu tsunamisi birçok bakımdan uluslararası toplumun felaket algısında bir dönüm noktası olmuş ve 2004 tsunamisinden önce felaketler öncelikle lojistik uzmanlığa öncelik verilen bir alan olan hızlı insani yardımın harekete geçirilmesi ihtiyacı olarak görülmekteydi. Tsunamiden sonra insan haklarının afet yönetiminin tüm aşamalarına (önleme veya risk azaltma, müdahale ve iyileştirme) dahil edilmesi gerektiğine dair fikirler giderek artmıştır.

Afet yönetimiyle ilgili uluslararası yasal belgelere bakıldığında, bunun insan haklarıyla karmaşık bir bağlantısı olduğu ve bunun kamu güvenliği ile bireysel haklar arasında bir denge kurulmasını gerektirdiği görülmektedir. Engelli Kişilerin Korunmasına İlişkin Sözleşme, afetlere açıkça atıfta bulunan tek insan hakları sözleşmesi olsa da, insan hakları hukukunun afetlere uygulanabilirliği hem akademik camianın hem de hükümetlerarası kuruluşların bölgesel ve uluslararası düzeylerde daha fazla ilgisini çekmektedir. Uluslararası Hukuk Komisyonu, afet durumunda kişilerin korunmasına ilişkin Taslak Maddeler üzerinde çalışmakta ve "afetlerden etkilenen kişilerin insan haklarına saygı gösterilmesi hakkına sahip olduğunu" teyit etmektedir. Bu çalışmada uluslararası insan hakları hukukunun, afet sürecinde uygulanması ile ilgili konular irdelenecektir.

How to cite this book

Şafak, E. (2023). Natural Disasters and Human Rights: The Issue of Applicability of International Human Rights Law Rules in the Process of Natural Disaster. In: Şahin, A. (ed.), Academic Research and Evaluations in Social Sciences - VI. Özgür Publications. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub402.c1777

License

Published

December 30, 2023

DOI