
Örgütsel Kültür ve Etik
Şu kitabın bölümü:
Çetinceli,
K.
(ed.)
2025.
Örgütsel Davranış: Teori ve Uygulamada Güncel Yaklaşımlar.
Özet
Örgütsel kültür, çalışanlar arasında paylaşılan değerler, normlar, semboller ve davranış kalıplarının bir bütünü olarak tanımlanmaktadır. Örgütsel Kültür, Edgar Schein’in üç katmanlı modeli çerçevesinde (görünür yapılar, benimsenmiş değerler ve temel varsayımlar) açıklanmaktadır. Bu kültürün, örgütteki karar alma süreçlerinden liderlik biçimlerine, çatışma yönetiminden değişime açıklığa kadar birçok alanda belirleyici olduğu vurgulanmaktadır. Örgütsel etik ise doğru ile yanlışın, adil ile adaletsizin kurumsal düzlemde değerlendirilmesini sağlayan bir değerler bütünü olarak ele alınmaktadır. Etik ilkeler (dürüstlük, adalet, sorumluluk, şeffaflık vb.) örgütsel kararların temelinde yer almakta; kurumun hem iç paydaşlarıyla (çalışanlar, yöneticiler) hem de dış paydaşlarıyla (müşteriler, toplum) kurduğu ilişkiyi şekillendirmektedir.
Örgütsel kültür ve etik arasındaki karşılıklı ilişki de güçlü bir örgütsel kültürün etik davranışları destekleyebileceği gibi, zayıf veya yozlaşmış bir kültürün etik dışı uygulamalara zemin hazırlayabileceği belirtilmektedir. Bu bağlamda etik liderlik, yazılı etik kodlar ve etik iklimin, kurumsal etik bilincinin oluşumunda ve sürdürülmesinde kritik rol oynadığı ifade edilmektedir.
Bu bölümde, örgütlerin temel yapı taşlarından biri olan örgütsel kültür ile kurumsal yaşamın vazgeçilmez bir unsuru haline gelen örgütsel etik kavramları ele alınmaktadır. Bölüm, her iki kavramın tanımlarına, kuramsal temellerine ve uygulamadaki karşılıklarına odaklanmakta; bu iki yapının örgütlerin işleyişi ve sürdürülebilirliği açısından nasıl iç içe geçtiğini ortaya koymaktadır. Etik değerlere dayalı bir örgütsel kültürün, çalışan bağlılığını artırdığı, kurumsal itibarı güçlendirdiği ve uzun vadede sürdürülebilir başarıya katkı sağladığı ifade edilmektedir. Bu çerçevede, örgütlerin yalnızca performans ve sonuç odaklı değil, aynı zamanda değer odaklı yönetim anlayışlarını benimsemeleri gerektiği vurgulanmaktadır.