Bu çalışma, Türkiye’de kayıt dışı istihdamın sosyoekonomik dinamiklerini ve makro düzeydeki yansımalarını çok boyutlu bir perspektifle ele almayı amaçlamaktadır. Kayıt dışı istihdam, yalnızca çalışanların sosyal güvenlik sisteminin dışında istihdam edilmesini ifade etmenin ötesinde, aynı zamanda gelir eşitsizliklerini derinleştiren, sosyal dışlanmayı pekiştiren ve kamu maliyesinde yapısal bozulmalara yol açan çok yönlü bir sorunsaldır. Özellikle tarım, inşaat, hizmet ve ev içi emek gibi sektörlerde yoğunlaşan bu istihdam biçimi, kadınlar, gençler, göçmenler ve düşük vasıflı bireyler gibi kırılgan gruplar üzerinde daha belirgin etkiler yaratmaktadır.

Çalışmada, kayıt dışı istihdamın temel belirleyicileri olarak işsizlik oranlarının yüksekliği, kayıtlı istihdamın işveren açısından taşıdığı mali yük, denetim kapasitesinin sınırlılığı ve göçmen işgücünün formel piyasaya entegrasyonundaki zorluklar ön plana çıkarılmıştır. Kayıt dışılığın mikro düzeyde gelir güvencesizliği, iş sağlığı ve güvenliği eksiklikleri ile toplumsal dışlanma gibi sonuçlar doğurduğu; makro düzeyde ise vergi ve prim kayıplarına, kamu hizmetlerinde finansman baskılarına ve kayıtlı ekonomiyle rekabet dengesizliğine neden olduğu vurgulanmaktadır.

Bu bağlamda çalışma, kayıt dışı istihdamla mücadelede yalnızca denetim ve yaptırım değil, aynı zamanda sosyal içerme odaklı, bütüncül ve koruyucu politika setlerine duyulan gereksinimi ortaya koymakta; literatüre teorik ve uygulamalı düzeyde özgün katkılar sunmaktadır.