Kadın Üreme Sağlığı
Şu kitabın bölümü: Altuner, Y. (ed.) 2025. Ebelik Alanında Kadın Doğum ve Çocukla İlgili Güncel Yaklaşımlarla Genel Bilgiler.

Hüsne Yetimoğlu
Karabük Üniversitesi
Zeynep Akmamedova
Karabük Üniversitesi
Aslı Güler
Karabük Üniversitesi
Buse Mert
Karabük Üniversitesi
Reyyan Bekkar
Karabük Üniversitesi

Özet

Kadın üreme sistemi, hormonlar ve organların uyumlu çalışmasıyla sağlıklı bir şekilde işlev görür. Üreme sağlığı, adet döngüsü, doğurganlık, kısırlık, korunma yöntemleri, menopoz ve meme sağlığını kapsar.Kadınların ergenlikten menopoza kadar yaklaşık 28 günde bir yaşadığı hormonal döngüdür. Döngü; foliküler faz, ovülasyon (yumurtlama), luteal faz ve menstrüasyon (adet kanaması) olmak üzere dört aşamadan oluşur.Bir kadının doğal yollarla hamile kalabilme kapasitesi doğurganlık kavramı ile açıklanır. Yumurtlama düzeni, hormon dengesi ve rahim sağlığı gibi faktörler doğurganlığı etkiler.1 yıl düzenli ve korunmasız ilişkiye rağmen gebelik oluşmaması durumuna kısırlık denir. Nedeni kadın ya da erkek kaynaklı olabilir. Hormonal dengesizlikler, polikistik over sendromu (PCOS), endometriozis gibi hastalıklar kısırlığa yol açabilir.Gebelikten korunmak için hormonal, bariyer ve kalıcı yöntemler bulunur:Hormonal yöntemler:

Doğum kontrol hapları, iğneleri, vajinal halkalar,Bariyer yöntemleri: Kondom, diyafram,Rahim içi araçlar (RİA): Spiral (hormonal veya bakırlı),

Kalıcı yöntemler: Tüp ligasyonu (kadında), vazektomi (erkekte).Kadınlarda yumurtalık fonksiyonlarının sona ermesiyle adet döngüsünün kalıcı olarak durmasına menopoz denir. Genellikle 45-55 yaş arasında gerçekleşir. Sıcak basmaları, uyku düzensizlikleri, kemik erimesi (osteoporoz) ve ruh hali değişiklikleri gibi belirtiler görülebilir.Kadınların düzenli meme muayenesi yapması ve doktor kontrollerine gitmesi önemlidir. Meme kanseri erken teşhis edilirse tedavi şansı artar. Mamografi taramaları, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz meme sağlığını korumaya yardımcı olur.Kadın üreme sağlığı, düzenli doktor kontrolleri, sağlıklı yaşam tarzı ve bilinçli korunma yöntemleri ile desteklenmelidir.

Kaynakça Gösterimi

Yetimoğlu, H. & Akmamedova, Z. & Güler, A. & Mert, B. & Bekkar, R. (2025). Kadın Üreme Sağlığı. In: Altuner, Y. (ed.), Ebelik Alanında Kadın Doğum ve Çocukla İlgili Güncel Yaklaşımlarla Genel Bilgiler. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub794.c3348

Lisans

Yayın Tarihi

4 July 2025

DOI