
İslami Finansın Dijital Dönüşümü: Smart Sukuk, Tokenizasyon ve Yapay Zekâ Uygulamaları
Şu kitabın bölümü:
Sayın,
E.
(ed.)
2025.
Yapay Zekâ ile İşletme Alanında Güncel Gelişmeler.
Özet
Bu çalışma, İslami finansın dijital dönüşüm sürecinde ortaya çıkan Smart Sukuk, tokenizasyon ve yapay zekâ uygulamalarını teorik ve uygulamalı düzlemde ele almaktadır. Literatürde giderek artan bir şekilde yer bulan bu kavramlar, İslami sermaye piyasalarının daha şeffaf, erişilebilir ve şer’î ilkelere uyumlu hale gelmesinde önemli roller üstlenmektedir. Blok zinciri ve dağıtık defter teknolojileri (DLT: Distributed Ledger Technologies) sayesinde geliştirilen Smart Sukuk modelleri, geleneksel sukuk yapılarında karşılaşılan işlem maliyetleri, aracı bağımlılığı ve bilgi asimetrisi gibi sorunları minimize etmektedir. Tokenizasyon, varlıkların dijital temsiller aracılığıyla daha fazla yatırımcıya ulaşmasını sağlarken, yapay zekâ tabanlı sistemler ise sukuk fiyat tahmini, derecelendirme ve risk analizi süreçlerinde doğruluk ve verimlilik sağlamaktadır. Çalışma kapsamında İslami finansın dijitalleşme literatür taraması ile incelenmiş ve dijitalleşme süreci çeşitli yönleriyle değerlendirilmiştir. Ayrıca, dijital finansal araçların şer’î uygunluk, finansal kapsayıcılık ve sosyal adalet ilkeleriyle ne ölçüde uyum sağladığı tartışılmıştır. Elde edilen bulgular, regülasyon eksiklikleri ve etik kodlama konularında literatürde hâlen önemli boşlukların olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlamda çalışma, İslami dijital finansın kurumsallaşması ve sürdürülebilirliği için öneriler sunmakta, gelecekte yapılacak ampirik ve normatif çalışmalara kavramsal bir temel teşkil etmektedir.