Geleceğin Sessiz Tüketicisi: Teknoloji, Etik ve Değer Arayışı
Şu kitabın bölümü: Yılmaz Uz, C. (ed.) 2025. Sessiz Seçimlerin Anatomisi: Dijital Tüketici, Algı ve Stratejik Etki.

Tolga Torun
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

Özet

Dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte teknoloji, yalnızca bireylerin günlük yaşam pratiklerini değil aynı zamanda değer yargılarını da dönüştürmektedir. Sosyal medya okuryazarlığı, mahremiyet, yapay zekâ kullanımı, planlı eskitme ve dijital detoks gibi kavramlar, tüketicilerin teknolojiye yönelik yeni etik kaygılarının merkezinde yer almaktadır. Küresel ölçekte kullanıcıların dijital güven ve veri gizliliğine ilişkin beklentileri artarken, bireyler hem tüketim süreçlerinde hem de çevrim içi davranışlarında daha bilinçli tercihler yapma eğilimindedir. Faydacılık, erdem etiği ve tüketici etiği gibi teorik yaklaşımlar kullanılarak teknolojinin yarattığı etik sorunlar incelenmiştir. Bulgular, tüketicilerin yalnızca ürün ve hizmetlerin işlevselliğine değil, aynı zamanda bunların etik üretim süreçlerine, çevresel etkilerine ve veri güvenliği politikalarına da dikkat ettiğini göstermektedir. Ayrıca dijital detoks deneyimleri, bireylerin teknolojiyi bilinçli sınırlandırarak yaşamlarında denge arayışına yöneldiklerini ortaya koymaktadır. Yapay zekâ destekli pazarlama uygulamaları ve kişiselleştirilmiş reklamcılık ise tüketici mahremiyetini tehdit eden yönleriyle tartışmaya açılmaktadır. Sonuç olarak, teknoloji kullanımında etik ilkeler ve tüketici değerleri arasındaki uyum, sürdürülebilir ve güvenilir bir dijital gelecek için kritik öneme sahiptir. Bu bağlamda işletmelerin şeffaflık, adalet ve sorumluluk ilkelerine dayalı stratejiler geliştirmesi hem rekabet avantajı yaratmakta hem de tüketicilerin güvenini pekiştirmektedir.

Kaynakça Gösterimi

Torun, T. (2025). Geleceğin Sessiz Tüketicisi: Teknoloji, Etik ve Değer Arayışı. In: Yılmaz Uz, C. (ed.), Sessiz Seçimlerin Anatomisi: Dijital Tüketici, Algı ve Stratejik Etki. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub870.c3573

Lisans

Yayın Tarihi

16 October 2025

DOI

Kategoriler