Böbrek Hasarlarında Yeni Bir Belirteç Olarak Glutatyon Transferazlar
Şu kitabın bölümü:
İşgör,
Y.
G.
(ed.)
2025.
İlaç Araştırmadan Teşhise Klinikte Önemli Enzimler.
Özet
İnsan metabolizmasında en önemli mekanizmalardan birisi iyon ve su dengesinin korunmasını sağlamak üzere özelleşmiştir. Bu denge, metabolizmada her doku ve hücrede ihtiyaç fazlası iyon ve suyun vücuttan atılması veya bunların geri emiliminin sağlanması yönünde gerçekleşir ve merkezinde ise böbrekler bulunur. Sadece su ve elektrolit dengesi değil, asit baz dengesinin sağlanması ve böylece metabolik pH’ın korunması açısından da kritik organlardır. Diğer taraftan nükleotit ve protein yıkım yolundan açığa çıkan ve toksik özellikte olan azotlu bileşiklerin ve amonyumun da bertarafında görev alırlar. Metabolizmada maruziyet veya terapötik kullanımı yoluyla bulunan kimyasalların, karaciğerdeki detoksifikasyon aşamalarından sonra vücuttan atılımı da böbreklerden olur. Dolayısıyla böbrekler belirli molekül ve iyonlar için dengeyi sağlarken hem vücuttan atıkları hem de toksinleri uzaklaştırma konusunda merkezi organlardır. Böbreklerin bu kritik rolleri doku hasarı veya enfeksiyonuyla sekteye uğrar. Böyle bir tabloda insanın diğer doku ve organlarının da etkilenerek daha ciddi hastalık tablosu oluştuğu bilinmektedir. Metabolizmanın sağlık halinin kontrolü için çok sayıda enzim, iyon, protein gibi doğrudan veya dolaylı belirteçler olsa da böbrek hasarını, özellikle hastalık tablosu ağırlaşmadan erken dönemde tespitte net belirteçlerin güncel çalışmalarla ortaya çıkarılması erken teşhis kadar yeni ilaçların ve tedavi yaklaşımlarının da bulunmasına yol açmaktadır. Bu bağlamda Glutatyon enzim ailesi üyelerinden alfa (a)ve pi(p) izozimleri ciddi belirteçler olarak ortaya çıkmaktadır.
