Türkiye’de Faaliyette Bulunan Dijital Katılım Bankaları ve Klasik Katılım Bankalarının Finansal Performanslarının CRITIC ve ARAS Yöntemleriyle Değerlendirilmesi: 2024 Yılı Örneği
Şu kitabın bölümü:
Sönmez,
Y.
(ed.)
2025.
Finansal Piyasalar, Dijital Finans ve Finansın Değişimi ile İlgili Güncel Çalışmalar .
Özet
Bu çalışmanın amacı 2024 yılı için Türkiye’de bankacılık faaliyetinde bulunan dijital katılım bankalarının ve klasik katılım bankalarının finansal performanslarını değerlendirmektir. Bu doğrultuda çalışmada 5 adet finansal performans kriteri ve 2 adet dijital katılım bankası ve 2 adet şubeleşmiş (klasik) katılım bankası seçilmiştir. Seçilen kriterler Toplam Varlıklar, Toplanan Fonlar, Öz kaynaklar, Krediler ve Cari Vergi Borcu olarak seçilmiştir. Katılım bankaları ise TOM Katılım Bankası, Dünya Katılım Bankası, Hayat Finans Katılım Bankası ve Türkiye Emlak Katılım Bankası olarak belirlenmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında finansal performans analizi yapabilmek için iki farklı ÇKKV yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemlerden biri CRITIC yöntemidir. CRITIC yöntemi vasıtası ile finansal performans kriterlerinin önem ağırlık dereceleri hesaplanmıştır. İkinci olarak kullanılan yöntem ise ARAS yöntemidir. ARAS yöntemi ile ise Alternatiflere ilişkin nihai performans başarı skorları hesaplanmış ve sıralama yapılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara bakıldığında ise CRITIC yönteminde çalışmada en önemli ağırlığa sahip kriter olarak cari vergi borcu kriteri tespit edilmiştir. Çalışmaya etkisi bakımından en önemli ikinci kriterin ise toplam varlıklar kriter olduğu yine yapılan analiz neticesinde saptanmıştır. Çalışmaya etkisi bakımından en önemli üçüncü kriterin ise toplanan fonlar kriterinin olduğu bulgulanmıştır. ARAS yönteminden elde edilen analiz sonuçlarına bakıldığında ise 2024 yılında Türkiye’de bankacılık faaliyetinde bulunan katılım bankaları arasında en başarılı bankanın Dünya Katılım bankası olduğu tespit edilmiştir. Yine elde edilen sonuçlara göre en iyi ikinci finansal performansa sahip bankanın Hayat Finans Katılım Bankasının olduğu saptanmıştır. Finansal performans bakımında son sırada yer alan bankanın ise TOM Katılım Bankasının olduğu bulgulanmıştır.
