Türkiye’deki Bankaların Karlılık Analizi: Bütünleşik LODECI-DOBI Yöntemi
Şu kitabın bölümü:
Buğan,
M.
F.
&
Kılıç,
Y.
&
Kırcı Çevik,
N.
(eds.)
2025.
Finansal Piyasaların Evrimi V.
Özet
Bu çalışma, ticari bankaların finansal performans göstergelerinden karlılık ile ilgili kriterleri incelemektedir. Bu kapsamda, dört karlılık kriteri analiz edilmiştir. Araştırmanın amacı, Türkiye’de faaliyet gösteren sektör payı en büyük 10 ticari bankanın 2024 yılsonu kârlılık rasyoları göstergelerinin önem ağırlıklarını belirleyerek bankalar arasında bir karlılık performans sıralaması yapmaktır. Çalışmada iki çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemi entegre edilerek uygulanmıştır. ÇKKV yöntemleri, karar alma sürecini yapılandırılmış bir veri çerçevesine taşıyarak yalnızca en uygun alternatifi seçilmesini değil, aynı zamanda kararın kalitesinin artırılmasına da olanak sağlamaktadır. Kriter ağırlıkları LODECI (LOgarithmic DEcomposition Of Criteria Importance) yöntemiyle, performans sıralaması ise DOBI (DOmbi Bonferroni) yöntemiyle belirlenmiştir. LODECI yöntemi sonucunda en etkili kriter “Net dönem kârı/Ödenmiş sermaye” olurken, bunu “Vergi öncesi kâr/Toplam aktifler” ve “Ortalama aktif kârlılığı” izlemiştir. “Ortalama özkaynak kârlılığı” ise en düşük öneme sahip kriter olarak belirlenmiştir. DOBI yöntemiyle yapılan sıralamada, Garanti Bankası en yüksek performansa sahip banka olarak öne çıkarken, Halkbank en düşük performanslı banka olmuştur. Sonuçlar, bankacılık sektöründeki karar vericiler için stratejik planlamada kullanılabilecek nitelikte olup, farklı yöntemlerle yapılan analizlerle birlikte değerlendirilmesi önerilmektedir.
