
Mersin Yörük Tatlısı Koyu Bulamacın Türkiye'de Benzer Tarifleri ve Glutensiz Yapılması Üzerine Çalışmalar
Şu kitabın bölümü:
Gençer,
K.
&
Yazıt,
H.
(eds.)
2025.
Gastronomi ve Mutfak Sanatları Üzerine Güncel Araştırmalar IV.
Özet
Gluten hassasiyeti olan bireyler, dışarıda yemek yiyecekleri zaman çok büyük zorluklar yaşamaktadırlar ve bu sebeple restoran seçimlerinde oldukça titiz davranmak zorunda kalmaktadırlar. Bu kişiler, menülerde yer alan yiyeceklerin içeriklerine dikkat ederek, kendileri için uygun seçenekler bulmaya çalışırken, çoğu zaman sınırlı seçeneklerle karşı karşıya kalmaktadırlar. Özellikle çölyak hastalığı, diyabet, vejetaryenlik gibi beslenme engelleri bulunan bireyler için, bazı restoranlar özel menüler sunmaya başlamış olsa da, yöresel yemekler sunan yiyecek içecek işletmelerinin bu tür ihtiyaçlara karşılık vermesi yetersiz kalmaktadır. Yöresel mutfakların zenginliğinin ve sürdürülebilirliğinin korunması, aynı zamanda bu mutfakların gluten hassasiyeti olan bireyler için de erişilebilir hale getirilmesi oldukça önemli bir konu haline gelmiştir. Bu bağlamda, yöresel ürünlerin sadece belirli bir kesimin değil, herkesin ulaşabileceği şekilde üretilmesi gerektiği düşüncesiyle, gastronomi alanında bu tür engellere sahip bireyler için çözüm önerisi geliştirmek amaçlanmıştır. Bu çalışmada, özellikle gluten hassasiyeti bulunan bireylerin yöresel tatları deneyimleyebilmesi adına, Mersin’e ait yöresel tatlılardan biri olan ve halk arasında ‘üstünden dökme’, ‘oklava bulamacı’ olarak da söylenen ‘koyu bulamaç’ olarak bilinen bir yörük tatlısının Türkiye'de benzer tarifleri ve glutensiz yapılması hakkında yapılmış çalışmalar incelenmiştir. Derleme şeklinde olan bu çalışma kapsamında, bu tatlının farklı şehirlerdeki isimleri ve reçeleri araştırılarak bu tatlı ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca, bu yöresel tatlının gluten hassasiyeti olan bireyler için de uygun hale getirilerek bu kişilerin geleneksel tatları güvenle tüketebilmesine yönelik çıkarımlarda bulunulmuştur.