Özel Çekme Hakları Kavramına Genel Bir Bakış
Şu kitabın bölümü: Şahin, C. (ed.) 2025. Finansta Yeni Ufuklar: Güncel Araştırmalar ve Geleceğe Yönelik Yaklaşımlar.

Cumhur Şahin
Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

Özet

Bu kitap bölümü, 1969 yılında savaş sonrası dönemde Bretton Woods sistemi kapsamında uluslararası ticaretin ve finansmanın genişlemesini finanse etmek ve Bretton Woods sabit döviz kuru sistemini desteklemek için büyümesi yetersiz görülen diğer rezerv varlıkları tamamlamak üzere oluşturulan, uluslararası finansal sistemde bir nevi sigorta işlevi gören bir enstrüman, SDR (Special Drawing Rights- Özel Çekme Hakları) kavramı hakkında genel bir çerçeve sunarak bu alandaki son gelişmeler ışığında bilgi vermektedir. Bu bağlamda SDR’nin ortaya çıkışını gerektiren tarihsel süreç, SDR tahsisleri, gelişmiş ülkelerin, gelişmekte olan ülkelere ve seçilmiş gelişmekte olan bölgelere göre SDR'lerin genel tahsisi ile ilgili son güncel veriler, döviz kuru rejimi türü ve gelir kategorisine göre sınıflandırılmış SDR'nin genel dağılımı verileri, ülkelere göre SDR tahsisi ve geri dönüşüm taahhütleri verileri, özel çekme hakları sınırlamaları, özel çekme haklarının avantaj ve dezavantajları, özel çekme haklarının karakteristiği konusunda okuyucuların aydınlatılması amaçlanmaktadır.

Sonuç ve öneriler olarak bölümden şu çıkarımlar yapılabilir: Yeni özel çekme hakları tahsisi gelecekteki IMF programlarının potansiyel olarak üzerine inşa edilebileceği bir temel sağlayabilir. Şu anda özel çekme hakları sistemi, Covid-19 salgını sonrasında gelişmekte olan ülkelerle en az gelişmiş ülkelerin artan hükümet refinansman maliyetleri ve harcama ihtiyaçlarının üstesinden gelmek için gereken önemli finansal kaynakları karşılayamamaktadır. Bu sorunlara getirilecek herhangi bir çözüm, özel çekme hakları sisteminin sağlıklı işleyebilmesi için elzemdir.

Kaynakça Gösterimi

Şahin, C. (2025). Özel Çekme Hakları Kavramına Genel Bir Bakış. In: Şahin, C. (ed.), Finansta Yeni Ufuklar: Güncel Araştırmalar ve Geleceğe Yönelik Yaklaşımlar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub1070.c4222

Lisans

Yayın Tarihi

28 December 2025

DOI

Kategoriler