Afetlerde Acil Doğum Yönetimi
Şu kitabın bölümü: Şimşek Küçükkelepçe, D. & Nacar, G. (eds.) 2025. Afetlerde Perinatal Dönem: Güçlükler ve Yönetim Yaklaşımları.

Gurbet Yetişkin Eroğul
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

Özet

Afet ortamlarında gebe bireylerin değerlendirilmesi, afet türü, müdahale aşaması, kaynaklar ve hastanın sağlık geçmişine göre şekillenir. Değerlendirme süreci mahremiyet sağlayacak güvenli bir ortamda yapılmalıdır. Gebe bireylerden alınması gereken öykü başlıkları arasında son adet tarihi, gebeliğe ilişkin semptomlar, tıbbi ve cerrahi geçmiş, ilaç kullanımı, bağışıklama durumu, obstetrik öykü ve sosyoekonomik durum yer alır. Fizik muayene, özellikle uterus büyüklüğünün ölçümü ve fetal kalp atımının değerlendirilmesini içerir. Fundal yüksekliğe göre gebelik haftası tahmini yapılabilir. Laboratuvar testleri kısıtlı olsa da, tam kan sayımı, HIV testi ve gebelik testleri uygulanabilir. Görüntüleme için genellikle taşınabilir ultrason kullanılır; acil durumlarda iyonizan radyasyon gerekebilir. Yaygın obstetrik sorunlar arasında preeklampsi, erken membran rüptürü, erken doğum ve intrauterin fetal ölüm yer alır. Preeklampsi tedavisinde magnezyum sülfat ve antihipertansif ilaçlar kullanılabilir. Doğum yönetimi, mümkünse daha güvenli sağlık merkezlerinde yapılmalıdır. Gebeler afet ortamlarında mental sağlık açısından da risk altındadır. Afetler yalnızca fiziksel değil, psikolojik sağlık açısından da ciddi etkiler yaratır. Bu nedenle gebelerin değerlendirilmesinde hem tıbbi hem psikososyal boyutlar dikkate alınmalıdır.

Kaynakça Gösterimi

Yetişkin Eroğul, G. (2025). Afetlerde Acil Doğum Yönetimi. In: Şimşek Küçükkelepçe, D. & Nacar, G. (eds.), Afetlerde Perinatal Dönem: Güçlükler ve Yönetim Yaklaşımları. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub784.c3285

Lisans

Yayın Tarihi

28 June 2025

DOI