Phoenixin Hormonu: Yapısı, Dağılımı ve Fizyolojik Etkileri
Şu kitabın bölümü: Bilgili, A. (ed.) 2025. Çok Disiplinli Sağlık Bilimlerinde Özel Güncel Konular.

Gözde Arkalı
Fırat Üniversitesi
Fatma Beril Koçyiğit
Harran Üniversitesi
Mehmet Çay
Fırat Üniversitesi

Özet

Sinir hücreleri arasındaki iletişimde görev alan nöropeptitler, merkezi ve periferik sinir sisteminde çeşitli fizyolojik süreçleri düzenleyen kısa polipeptit zincirleridir. 1950’lerden itibaren araştırmaları hız kazanan bu moleküller, klasik nörotransmitterlerden; sentez yolları, reseptör bağlanma özellikleri ve geri alım mekanizmaları açısından farklılık gösterir. Etkilerini çoğunlukla G-protein bağlı reseptörler aracılığıyla gerçekleştirirler. Phoenixin (PNX), 2013 yılında tanımlanan bir nöropeptittir ve özellikle hipotalamus, hipofiz ve kalp gibi merkezlerde yüksek ekspresyon düzeylerine sahiptir. PNX’in iki ana formu PNX-14 ve PNX-20’dir. GPR173 üzerinden etkilerini gösteren PNX, başlangıçta üreme sistemi üzerine etkili olduğu düşünülse de; anksiyete, gıda alımı, hafıza, inflamasyon ve kardiyovasküler sistem gibi birçok süreçte rol oynadığı gösterilmiştir. Çok yönlü fizyolojik etkileri nedeniyle PNX, potansiyel terapötik hedeflerden biri olarak değerlendirilmektedir. Fakat insan temelli araştırmaların yetersizliği nedeniyle klinik uygulamalar için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Arkalı, G. & Koçyiğit, F. B. & Çay, M. (2025). Phoenixin Hormonu: Yapısı, Dağılımı ve Fizyolojik Etkileri. In: Bilgili, A. (ed.), Çok Disiplinli Sağlık Bilimlerinde Özel Güncel Konular. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub891.c3666

Lisans

Yayın Tarihi

20 October 2025

DOI