Örgütlerde Güç Mücadeleleri
Şu kitabın bölümü: Ağraş, S. (ed.) 2025. Örgütlerde Güç Mücadeleleri ve Politik Davranışlar.

Cebrail Yakışır
Diyanet İşleri Başkanlığı

Özet

Bu bölümde, örgütlerde yöneticiler arasındaki güç ilişkileri ve bu ilişkilerden doğan çatışmalar, kuramsal çerçeve ve güncel örneklerle ele alınmaktadır. Güç kavramı, yalnızca hiyerarşik yetki ya da resmî mevkilere dayalı bir olgu olmayıp, aynı zamanda sosyal ilişkiler, kültürel bağlam ve etik değerlerle şekillenen çok boyutlu bir yapıya sahiptir. Bu bağlamda, örgütlerde gücün hem görünür hem de görünmez yönleri olduğu ve karar alma süreçlerinin yalnızca resmî otorite üzerinden değil, aynı zamanda gayriresmî ağlar, sosyal sermaye ve kişisel ittifaklar üzerinden de belirlendiği ortaya konmaktadır. Liderlik bağlamında ise dönüştürücü ve otoriter yaklaşımlar arasındaki farklar öne çıkmaktadır. Dönüştürücü liderlik, gücü çalışanların potansiyelini açığa çıkaran bir araç olarak kullanırken, otoriter liderlik daha çok baskı, kontrol ve cezalandırmaya dayalıdır. Bu iki model arasındaki ayrım, gücün paylaşımcı bir kaynak mı yoksa merkeziyetçi bir baskı unsuru mu olduğu sorusuna verilen yanıtla ilişkilidir. Çalışmada, dönüştürücü liderliğin örgütsel bağlılığı ve motivasyonu artırdığı; otoriter liderliğin ise çatışma ve direnç stratejilerini beslediği vurgulanmaktadır. Örgütlerdeki gayri resmî iletişim kanalları, yöneticiler arası ittifaklar ve sosyal ağların gücü, görünmez iktidar alanları ortaya çıkarmakta ve çoğu zaman resmî hiyerarşiden daha etkili olmaktadır. Kamu ve özel sektör örgütlerine yönelik verilen örnekler, güç ilişkilerinin bağlamsal boyutlarını somutlaştırmaktadır. Kamu kurumlarında mevzuata dayalı otorite öne çıkarken; özel sektörde patronaj, kayırmacılık ve sadakat ilişkileri belirleyici olmaktadır. Son olarak, güç, örgütsel kültür ve etik ilişkisi ele alınmış; gücün etik değerlere dayalı ve şeffaf biçimde kullanılmasıyla adalet algısının güçleneceği, buna karşın keyfî ve etik dışı güç kullanımının örgütsel yozlaşmaya yol açacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla, çağdaş örgütlerde sürdürülebilir başarı, gücün yalnızca bir kontrol mekanizması olarak değil; aynı zamanda etik, kültürel ve sosyal değerlerin taşıyıcısı olarak ele alınmasıyla mümkün olabilmektedir.

Kaynakça Gösterimi

Yakışır, C. (2025). Örgütlerde Güç Mücadeleleri. In: Ağraş, S. (ed.), Örgütlerde Güç Mücadeleleri ve Politik Davranışlar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub892.c3680

Lisans

Yayın Tarihi

21 October 2025

DOI

Kategoriler