Türkiye’nin Dijital Rekabetçilik Performansının IMD 2024 Verileriyle Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi
Şu kitabın bölümü: İnce, M. & Gürsoy, İ. (eds.) 2025. Sosyal Bilimlerde Dijital Dönüşüme Yönelik Multidisipliner ve Yenilikçi Yaklaşımlar.

Zafer Yıldırım
İnönü Üniversitesi
Turgay Yıldırım
İnönü Üniversitesi

Özet

Dijitalleşme, çağımızın en önemli dönüşüm dinamiklerinden biri haline gelmiş ve ülkelerin ekonomik büyüme, rekabetçilik ve sürdürülebilir kalkınma stratejilerinin merkezine yerleşmiştir. Dijital teknolojiler yalnızca üretim süreçlerini değil, bilgi akışını, kurumsal yönetişim kalitesini ve toplumsal etkileşim biçimlerini de derinden etkilemiştir. Bu nedenle dijital rekabetçilik, ülkelerin dijital teknolojileri üretme, uygulama ve toplumsal faydaya dönüştürme kapasitesini ölçen çok boyutlu bir kavram olarak öne çıkmaktadır. Dijital rekabet gücü yüksek ülkeler, bilgi temelli ekonomilere daha hızlı geçiş yapmakta, yenilikçilik potansiyelini artırmakta ve küresel ekonomide stratejik avantaj elde etmektedir. Bu çalışma, Türkiye’nin dijital rekabetçilik performansını IMD 2024 Dünya Dijital Rekabet Endeksi (World Digital Competitiveness Index) verilerine dayanarak, endekste ilk 10 sırada yer alan ülkelerle karşılaştırmalı olarak değerlendirmektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye’nin dijitalleşme düzeyini belirleyen üç temel kriter olan Knowledge (bilgi üretimi ve aktarımı), Technology (teknolojik altyapı ve yatırımlar) ve Future Readiness (geleceğe hazırlık kapasitesi) boyutlarında mevcut durumunu incelemek ve gelişmiş ülkelerle arasındaki performans farklarını ortaya koymaktır. Araştırma yönteminde IMD 2024 verileri temel alınmış, karşılaştırmalı analiz yaklaşımı benimsenmiştir. Türkiye’nin her bir kriterdeki puanı, endekste ilk 10 sırada yer alan ülkelerin en yüksek ve ikinci en yüksek skorlarıyla karşılaştırılmış; veriler tablo ve grafikler aracılığıyla görselleştirilmiştir. Analizler yalnızca ham puanlar üzerinden yürütülmüştür. Elde edilen bulgular, Türkiye’nin dijital rekabetçilik performansının gelişmiş ülkelerin oldukça gerisinde olduğunu göstermektedir. Türkiye’nin genel puanı 50,03 olup, Singapur (100), İsviçre (93,15) ve Danimarka (91,99) gibi dijital lider ülkelerin yarısından daha düşüktür. Knowledge kriterinde Türkiye 44,28 puan ile İsviçre (95,9) ve Singapur (95,4) karşısında ciddi bir fark yaşamaktadır. Bu durum, dijital bilgi üretimi, araştırma altyapısı ve dijital becerilerde yetersizlikleri ortaya koymaktadır. Technology kriterinde Türkiye’nin 44,39 puanla son sırada yer alması, dijital altyapı yatırımları, teknoloji transferi ve Ar-Ge harcamalarında gelişmiş ülke ortalamasının oldukça altında kaldığını göstermektedir. Future Readiness kriterinde ise Türkiye 54,41 puanla Singapur (100) ve Danimarka (96,72) karşısında düşük bir konuma sahiptir. Bu bulgu, toplumun dijital dönüşüme adaptasyon düzeyinin, yenilikçilik kapasitesinin ve kurumsal hazırlığın sınırlı olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlar, Türkiye’nin dijital dönüşüm sürecinde stratejik reformlara ihtiyaç duyduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle dijital eğitim sisteminin güçlendirilmesi, nitelikli insan kaynağının artırılması, dijital altyapı yatırımlarının bölgesel düzeyde dengelenmesi ve kamu-özel sektör iş birliğinin kurumsallaştırılması gerekmektedir.

Kaynakça Gösterimi

Yıldırım, Z. & Yıldırım, T. (2025). Türkiye’nin Dijital Rekabetçilik Performansının IMD 2024 Verileriyle Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi. In: İnce, M. & Gürsoy, İ. (eds.), Sosyal Bilimlerde Dijital Dönüşüme Yönelik Multidisipliner ve Yenilikçi Yaklaşımlar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub1020.c4085

Lisans

Yayın Tarihi

21 December 2025

DOI

Kategoriler