Bilim Bardakları ile Akıl ve Zekâ Oyunlarının Fen Bilimleri Dersinde Uygulama Örneği
Şu kitabın bölümü:
Orhan,
A.
T.
(ed.)
2025.
Fen Eğitiminin Dijital Çağ Yolculuğu: Kuram, Araştırma ve Uygulamada Yeni Yönelimler.
Özet
Bu araştırmanın amacı, fen bilimleri dersine yönelik geliştirilen "Bilim Bardakları" adlı eğitsel oyunun öğrencilerin öğrenme sürecine etkisini, öğrenci görüşlerine dayalı olarak incelemektir. Renk ve kavram eşleştirmesine dayalı olarak tasarlanan bu oyun, Pratik Bardaklar akıl ve zekâ oyunundan esinlenerek fen bilimleri konularına uyarlanmış, kavramlar arası ilişki kurma, sınıflama ve dikkat gibi becerileri desteklemeyi amaçlayan özgün bir materyal olarak geliştirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseniyle yürütülmüş; 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Türkiye'nin batısında yer alan bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 16 sekizinci sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara oyun sonrasında açık uçlu sorular içeren formlar uygulanmış; elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Bulgular, öğrencilerin oyunu hem öğretici hem de eğlenceli bulduklarını; konuları tekrar etmek, kavramları daha iyi anlamak ve derslere olan ilgiyi artırmak açısından oyunun katkı sağladığını göstermiştir. Öğrenciler ayrıca oyun sayesinde grup içinde iş birliği kurduklarını ve öğrenme sürecinin daha etkili hale geldiğini ifade etmişlerdir. Katılımcıların çoğunluğu bu tür oyunların fen bilimleri derslerinde daha sık yer almasını talep etmiş; bazı öğrenciler ise oyun kartlarının daha fazla ipucu içermesi, kavramların daha belirgin ayrılması ve zaman sınırlı oynanması gibi geliştirme önerilerinde bulunmuştur. Araştırma sonucunda, "Bilim Bardakları" oyununun öğrencilerin fen derslerine olan tutumlarını olumlu yönde etkilediği, dikkat, katılım ve motivasyonlarını artırdığı ve öğrenmeyi kalıcı hale getirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu bulgular doğrultusunda, oyun temelli öğrenmenin yapılandırılmış ve amaçlı bir şekilde öğretim süreçlerine entegre edilmesinin, fen bilimleri öğretimini daha etkili ve ilgi çekici hale getirebileceği önerilmektedir.
