Yeni Türk Mecmuası’nda Yer Alan Musikî Bahisleri Üzerine
Şu kitabın bölümü: Onuk Natonski, Ö. (ed.) 2025. Müzik Araştırmalarında Yeni Yönelimler.

Gamze Köprülü Yazıcı
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

Özet

Hem dönemin hem de toplumun gerek entelektüel gerekse düşünce yapısını ortaya koyan, kültür, sanat ve siyaset dergileri/ mecmuaları bir toplumun kimliğini ve oluşumunu, tarihsel birikimini, fikir akımlarını, musikî, edebiyat, sanat gibi alanlarda kuramsal incelemeleri, sanat anlayışlarını, sanat üretiminin yönünü ve niteliğini, güncel politik gelişmeleri, ideolojik tartışmalar gibi daha pek çok konuyu düşünsel ve akademik alanda analiz edip değerlendiren süreli yayınlardır.

Bu mecmualardan biri olan Yeni Türk Mecmuası’nda yayımlanan musikî yazıları, erken Cumhuriyet döneminin kültür politikalarını, musikî modernleşmesi arayışlarını ve millî kimlik inşa sürecini bütüncül biçimde yansıtan önemli metinlerdir. Mahmut Ragıb Kösemihâl, Sadi Yaver Ataman, İsmail Hakkı Baltacıoğlu gibi dönemin kültür hareketlerinde üzerlerine büyük görev düşen musikî adamları milli musikî, kültür politikaları, kurumsallaşma, musikî eğitimi, çalgı incelemeleri, halk oyunları gibi pek çok alanda değerlendirme, eleştiri, inceleme, biyografi türünde yazılar kaleme alınmıştır. Bu makaleler birlikte düşünüldüğünde, dönemin musikî anlayışının hem modernleşme idealine hem de ulusal kimlik arayışına yöneldiği görülmektedir. Söz konusu yazılar, Türk müzikolojisi ve kültür tarihi açısından temel referans niteliğine sahiptirler. Cumhuriyet ile birlikte “yeni” anlayışının ortaya konmasına yönelik olarak çıkarılan Yeni Türk Mecmuası ile gerek dönem gerekse dergi bazlı musikî anlayışının ortaya konması amaçlanmıştır. Nitel yöntem örneği olan çalışmada; yıl, cilt, sayı, başlı ve yazar bilgilerinin tespit edilerek belirlenmesinde sınıflandırma yöntemi, metnin söylem özelliklerine göre türünün belirlenmesinde tür analiz ve tematik analiz yöntemi, makalelerin özet olarak sunulmasında özetleme yöntemi kullanılmıştır. Mecmua, erken Cumhuriyet musikî düşüncesinin şekillenmesinde merkezi bir konuma sahiptir ve Türkiye’de müzikoloji, kültür tarihi, folklor ve eğitim araştırmaları için kaynak niteliği taşır. Çalışma, bu alanda akademik literatür azlığına katkıda bulunarak kaynak oluşturma çabası adına önem taşımaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Köprülü Yazıcı, G. (2025). Yeni Türk Mecmuası’nda Yer Alan Musikî Bahisleri Üzerine . In: Onuk Natonski, Ö. (ed.), Müzik Araştırmalarında Yeni Yönelimler. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub1123.c4561

Lisans

Yayın Tarihi

29 December 2025

DOI

Kategoriler