
Giriş: Ekonomik Büyümenin Kavramsal Çerçevesi
Şu kitabın bölümü:
Ata,
A.
Y.
(ed.)
2025.
Ekonomik Büyüme ve Güncel Tartışmalar.
Özet
Ekonomik büyüme konusu, tarihsel süreç içerisinde bütün ülkelerin en önemli makro iktisadi hedeflerinden biri olmuştur. Çünkü ekonomik büyüme bir anlamda ülkelerin zenginleşmesi ve bireylerin refah düzeyinin artması anlamına da gelmektedir. Bundan dolayı, iktisat literatüründe “Ekonomik büyüme ve belirleyicileri” konusu en seçici ve yoğun araştırma alanını oluşturmaktadır. Bu araştırmalar bağlamında zaman içerisinde farklı büyüme teorileri geliştirilmiş ve ortaya konulmuştur. Bu teoriler kapsamında işgücü, doğal kaynaklar, fiziksel sermaye ve teknoloji gibi üretim faktörlerinin büyümeyi belirleyen temel unsurlar olduğu ifade edilmiş olup 1980 lere kadar bu unsurların dışsal, 1980’li yıllar ile birlikte ekonomik büyüme ile ilgili çalışmalarda bu unsurlar içselleştirilerek modellere dâhil edilmiş ve çalışmalar bu yönde ilerlemiştir. Büyüme literatürüne ilişkin son dönemlerdeki teorik tartışmalar, ekonomik dışı faktörlerin ekonomik büyüme sürecindeki rolü üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu kapsamda, ülkelerin sahip oldukları, siyasi, hukuki, sosyal ve kültürel gibi kurumsal dinamiklerin, büyümenin temel belirleyicisi olduğu görüşü, birçok bilim adamı ve düşünür tarafından tartışılmakta ve savunulmaktadır. Bu yönü ile ekonomik dışı unsurların en önemli payını oluşturan kurum ve kurumsal unsurlar, günümüz büyüme literatürünün en önemli inceleme alanını oluşturmaya başlamıştır.