Küresel Kapitalizme Karşı Teorik Stratejiler: Žižek’in Politik Yaklaşımı ile Hardt ve Negri’nin Görüşlerinin Analizi
Şu kitabın bölümü: Altıntaş, M. (ed.) 2025. Sosyal Bilimlerde Kuramsal Çerçeveler Ve Metodolojik Tartışmalar.

İbrahim Mavi

Özet

Bu çalışma, küresel kapitalizm çağında ortaya çıkan teorik direniş stratejilerini, Slavoj Žižek’in politik yaklaşımı ile Michael Hardt ve Antonio Negri’nin görüşleri üzerinden analiz etmektedir. Žižek, Lacancı psikanaliz ve Hegelci diyalektiğin özgün bir senteziyle, mikro-politikanın küresel kapitalizmle mücadelede yetersiz olduğunu vurgular. Ona göre gerçek bir politik dönüşüm, kimlik politikaları ya da çokkültürlülük üzerinden değil, sistemin ideolojik koordinatlarını kökten sarsan “hakiki eylem” ile mümkündür. Hardt ve Negri ise İmparatorluk ve Çokluk kavramlarıyla, ulus-devlet merkezli egemenliğin çözülmesiyle ortaya çıkan ağ tabanlı kolektif bir direniş imkânını tartışırlar. Çokluk, heterojen toplumsal kesimlerin ortak üretken gücünü temsil eder. Žižek ise antikapitalist özneyi, sistemin bastırdığı semptomla özdeşleşme üzerinden tanımlar. Çalışmada her iki yaklaşımın epistemolojik ve ontolojik farklılıklarına rağmen mikro-politikanın sınırlılıkları konusunda ortaklaştıkları görülmektedir. Ayrıca, Lenin’e dönüş çağrısı çerçevesinde Žižek’in radikal politik jest anlayışı, Hardt ve Negri’nin çoğulcu direniş perspektifiyle karşılaştırılmaktadır. Bu karşılaştırma, günümüz antikapitalist politikasının imkân ve sınırlarını tartışmaya açmakta, küresel kapitalizme karşı teorik stratejilerin farklı boyutlarını ortaya koymaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Mavi, İ. (2025). Küresel Kapitalizme Karşı Teorik Stratejiler: Žižek’in Politik Yaklaşımı ile Hardt ve Negri’nin Görüşlerinin Analizi. In: Altıntaş, M. (ed.), Sosyal Bilimlerde Kuramsal Çerçeveler Ve Metodolojik Tartışmalar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub881.c3606

Lisans

Yayın Tarihi

19 October 2025

DOI

Kategoriler