Mobil Sağlık Uygulamalarına Erişimde Toplumsal Cinsiyetin Belirleyici Rolü
Şu kitabın bölümü: Koç, O. (ed.) 2025. Teknoloji ile Güçlenmek: Kadın, Bilgi ve Dijital Dönüşüm.

Ayşegül Saylan
Ankara Üniversitesi
Ümmet Artuç
Ankara Üniversitesi

Özet

Dijital dönüşüm, sağlık hizmetlerinin sunumu ve bireylerin sağlıkla ilgili bilgiye erişim biçimlerinde köklü değişiklikler yaratmıştır. Özellikle mobil sağlık uygulamaları (m-sağlık), bireylerin kendi sağlıklarını takip etmeleri, sağlık hizmetlerine daha kolay ulaşmaları ve yaşam kalitelerini artırmaları açısından önemli araçlar hâline gelmiştir. Ancak bu dijital dönüşüm sürecinden tüm toplumsal grupların eşit biçimde yararlandığını söylemek mümkün değildir. Toplumsal cinsiyet, bireylerin sağlık teknolojilerine erişimini ve kullanım biçimlerini doğrudan etkileyen temel değişkenlerden biridir.

Kadınlar, sağlık hizmetlerinin hem kullanıcıları hem de çoğu zaman aile içindeki sağlıkla ilgili kararların taşıyıcı aktörleri olmalarına rağmen, dijital sağlık araçlarına erişimde çeşitli yapısal ve kültürel engellerle karşılaşmaktadır. Dijital okuryazarlık seviyeleri, ekonomik bağımlılık, mahremiyet kaygıları ve geleneksel cinsiyet rolleri bu engellerin başında gelmektedir. Bu bağlamda, mobil sağlık uygulamaları gibi teknolojik çözümlerin sunduğu fırsatlar ile toplumsal cinsiyet temelli sınırlayıcı dinamikler arasında önemli bir gerilim oluşmaktadır.

Bu çalışma, kadınların mobil sağlık uygulamalarına erişim ve kullanım biçimlerini toplumsal cinsiyet bağlamında değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Literatür taramasına ve ulusal/uluslararası ikincil verilere dayanarak kadınların dijital sağlık alanındaki deneyimlerinin çok boyutlu bir analizini sunmak, böylece hem sağlık hizmetlerinde dijital eşitsizliklerin görünür hâle getirilmesi hem de toplumsal cinsiyet eşitliğini önceleyen dijital sağlık politikalarına katkı sunulması hedeflenmektedir.

Kaynakça Gösterimi

Saylan, A. & Artuç, Ü. (2025). Mobil Sağlık Uygulamalarına Erişimde Toplumsal Cinsiyetin Belirleyici Rolü. In: Koç, O. (ed.), Teknoloji ile Güçlenmek: Kadın, Bilgi ve Dijital Dönüşüm. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub917.c3820

Lisans

Yayın Tarihi

23 October 2025

DOI

Kategoriler