Yaratıcılık ve inovasyon, kişisel gelişim, ekonomik büyüme ve toplumsal ilerleme için önemli itici güçlerdir. Özellikle günümüzde insanlar, yeni teknolojilerin hızla gelişmesiyle, yaşam ve iş hayatındaki hızın giderek artmasıyla ve doğal (veya insan kaynaklı) afetlerle sürekli karşı karşıya kalırken, yaratıcılık ve inovasyonun önemi daha da ön plana çıkmaktadır. Bu geçiş sürecinde, yaratıcı potansiyellerini ortaya çıkarabilen ve yaratıcı yeteneklerinden en iyi şekilde yararlanabilen bireyler veya örgütler rekabette bir adım önde olacaklardır (Tang, 2017). Bu açıdan yaratıcı fikirler ve inovasyon sistemlerini etkili bir şekilde yönetebilen örgütler, değişen pazar koşullarında başarılı olabilir. Bunlardan yoksun olan örgütler ise sonunda başarısızlığa uğrayabilirler.

İnovatif Liderlik Merkezi'nin (CIL) kurucusu Heil, günümüzde rekabetçi bir pazar ortamında ve hızla değişen iş gücü karşısında şirketleri sürdürebilmek ve yeni durumlara karşı hızlı bir şekilde yeniden şekillendirebilmek ancak inovatif liderlik ile mümkün olabileceğini ifade etmiştir. Lyons (2011), buna paralel olarak yirmi birinci yüzyıl şirketlerinin yenilikçi liderlere büyük ölçüde ihtiyaç duyduğunu ve yeni fikirleri, şirketlerin her bölümünde etkili ve verimli bir şekilde hayata geçirebilecek insan kaynaklarına ihtiyaç olduğunu ifade etmiştir. Günümüzde yaşanan teknolojik gelişmeler, rekabet ortamı ve ekonomik güç sağlama mücadeleleri göz önüne alındığında yaratıcılığa, yeni fikirlerin üretilmesine ve bu fikirlerin kullanılabilir ürünlere dönüştürülmesine olan ihtiyacın arttığı söylenebilir. Bu durumlar karşısında örgütler de mevcut duruma uyum sağlayabilmek ve sürdürülebilirliğini sağlamak için yaratıcı fikirlerle daha fazla ilgilenmeye başlamıştır. Yaratıcı fikirlerin oluşması ve yenilikçi ürünlerin ortaya çıkabilmesini sağlamak için ise liderlere ihtiyaç olduğundan hareketle yaratıcı veya yenilikçi liderlerin örgütlerde yer alması gündeme gelmiştir. Bu tür liderlerin örgütlerde yer alması ve sağlayacakları yenilikler sayesinde örgütler müşterilerinin talep ve ihtiyaçlarına hızlıca cevap verebilir, yeni ürün ve fikirler ortaya koyarak yeni pazarlara hızlıca girebilir, teknolojik gelişmelere ayak uydurulabilir ve rakiplerine karşı rekabet edebilme gücünü elde edebilirler (Türk & Kara, 2018).

Günümüzde yenilikçi ürünler geliştirme ve üretmeye olan ilgi artmasına rağmen, bu yenilikçi sürecin en iyi şekilde nasıl yürütüleceği ve hangi liderlik türü ile daha başarılı olacağı konusunda güncel olarak birçok araştırma yapılmaya devam etmektedir. Şimdiye kadar yapılmış araştırmaların çoğunda liderliğin yaratıcılığı ve yenilikçi çıktıyı artırmada temel itici güçlerden biri olduğu vurgulanmaktadır. Liderlerin yeni fikirlerin üretimini ve bu fikirlere dayalı yeni ürünlerin, hizmetlerin veya süreçlerin geliştirilmesini nasıl şekillendirdiğini anlamak için birçok çalışma yapılmış ve farklı yaklaşımlar ileri sürülmüştür. Örneğin, bazı çalışmalarda liderlerin, takipçilerin yaratıcı çabalarını motive etmedeki rolü incelenmiştir. Bu çalışmalarda liderlerin yaratıcı çabaları desteklemesi gerektiği vurgulanmış ve liderlerin, yaratıcı faaliyetlerin gelişmesine olanak sağlayacak yapılar oluşturmak için neler yapmaları gerektiğine odaklanılmıştır. Bazı araştırmalarda ise, yenilikçi sonuçların nasıl kolayca ortaya çıkacağına dair işlevsel bir bakış açısı oluşturmak için, yaratıcılığı tek bir olgu olarak değil, birbiriyle ilişkili süreçler kümesi olarak görmenin gerekli olduğu, hatta kritik öneme sahip olduğunu öne sürmüşlerdir. Yaratıcı fikir geliştirmenin ve yenilik ortaya koymanın bir dizi dinamik ve tekrar eden aşamaların sonucu olduğu yönünde görüşler ileri sürülmüş ve bu görüşleri geliştirmeye devam etmişlerdir. Tüm bu çalışmaların ortak noktası ise başarılı yeniliklerin şekillenmesinde ve ortaya çıkmasında liderliğin önemli bir rol oynadığını öne sürmeleridir.

Bu bölümde örgütlerde başarılı yenilikçi çıktılar üretmek için hangi tür liderliğe ihtiyaç olduğuna, liderlerin bu konudaki yaklaşımlarının ve yönetim tarzlarının nasıl olması gerektiğine, yaratcı ve yenilikçi liderlerin karakteristik özelliklerine, amaçlarına ve bu liderlik tarzları arasındaki temel farklara yer verilecektir.