Pandemi Döneminde Evden Çalışma ve Bağlantıyı Kesme Hakkı: Dijital Emeğin Sınırları Üzerine Nitel Bir Çalışma
Şu kitabın bölümü: Kırcı Çevik, N. & Buğan, M. F. (eds.) 2025. Sosyal Bilimlerde Kuram, Araştırma ve Tartışmalar – 3.

Birol Altun

Özet

Yakın dönemde yaşanan küresel bir sağlık krizi olan Covid-19 pandemisinin etkisiyle ve salgının yaygınlaşmasının önlenmesi amacıyla bu dönemde ülkemizde ve dünya da evden çalışma modeli yaygınlaşmıştır. Pandemi ile birlikte hayatımıza giren evden çalışma uygulaması, özellikle bağımlı ve belirsiz süreli iş sözleşmelerine sahip çalışanlar için hem Türkiye’de hem de Dünya da yeni bir deneyim olmuştur. İmalat ve tarım gibi sektörlerde yaygın bir uygulama alanı bulamayan bu model, özellikle hizmet sektöründe hızla benimsenmiştir. Covid-19 pandemisi ile birlikte yaygınlaşan evden çalışma uygulamaları, çalışma sürelerinin belirsizleşmesine ve dijital tükenmişlik (digital burnout) gibi olguların artmasına yol açmıştır. Bu bağlamda, “bağlantıyı kesme hakkı” (right to disconnect) kavramı, çalışanların işten sonra dijital olarak ulaşılabilir olma zorunluluğuna karşı bir koruma mekanizması olarak öne çıkmaktadır. Çalışmanın amacı, bağlantıyı kesme hakkının evden çalışma bağlamında önemi ve uygulanabilirliğini nitel çalışma çerçevesinde elde edilen veriler ile incelemektir.  Ayrıca Türkiye ve Avrupa’daki yasal düzenlemeleri de ele alarak, dijitalleşen çalışma hayatında emeğin sınırlarının nasıl korunabileceğine dair değerlendirmeler sunmaktır. Çalışma da araştırmaya katılan kişilerin bağlantıyı kesme hakkında ki duygu ve düşünceleri nitel araştırma yöntemiyle ele alınarak incelemeye tabi tutulmuştur. Araştırmaya evden çalışma gerçekleştirmiş olan 27 çalışan katılmıştır. Çalışma 33 yarı yapılandırılmış soru seti ile gerçekleştirilmiştir. Amaçlı örnekleme ile oluşturulan çalışma grubundan aldığımız yanıtlar içerik analizi ile çözümlenmiştir. Çalışma da bağlantıyı kesme hakkı ile ilgili olarak katılımcılara yöneltilmiş soru kapsamında katılımcılardan elde edilen cevaplar ele alınmış ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma da, bağlantıyı kesme hakkının evden çalışanlar açısından da önemli olduğu ve bu hakkın sağlanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Kaynakça Gösterimi

Altun, B. (2025). Pandemi Döneminde Evden Çalışma ve Bağlantıyı Kesme Hakkı: Dijital Emeğin Sınırları Üzerine Nitel Bir Çalışma. In: Kırcı Çevik, N. & Buğan, M. F. (eds.), Sosyal Bilimlerde Kuram, Araştırma ve Tartışmalar – 3. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub1146.c4746

Lisans

Yayın Tarihi

29 December 2025

DOI

Kategoriler