Dionysios Bar Ṣalibi'nin Luqbal Tayoye İsimli Eserinde İslam İnancına Reddiyesi
Şu kitabın bölümü: Serdar, M. (ed.) 2025. Orta Çağ Tarihine Dair Yazılar.

Murat Baydemir
Mardin Artuklu Üniversitesi

Özet

Dionysios Bar Salibi (ö. 1171), XII. yüzyılda yaşamış olan Süryani Ortodoks Kilisesi’nin en üretken, tartışmacı, öğretici ve etkili ilahiyatçılarından biri olarak kabul edilmektedir. Luqbal Tayoye (Araplara Reddiye) adlı eserinde, Kur’an ayetlerini Hristiyan dogmatik kabuller çerçevesinde yorumlamakta; bu sayede Süryani cemaatinin inanç bütünlüğünü, teolojik istikrarını, doktrinel devamlılığını ve topluluk içi bağlılığını korumayı hedeflemektedir. Bu makale, söz konusu metnin Mingana Syr. 239 numaralı elyazmasına dayanan Joseph P. Amar edisyonunu esas almakta; ayet referanslarını filolojik, tarihsel, bağlamsal ve karşılaştırmalı analiz yöntemleriyle dikkatli biçimde incelemektedir. Bar Salibi’nin metinsel seçicilik, bağlamdan koparma, anlam kaydırma, teolojik terim ekleme ve kısmi alıntı gibi polemik stratejileri ayrıntılı biçimde analiz edilmekte; Hz. İsa’nın iki tabiatı, Teslis öğretisi, ruh kavramı ve peygamberlik müessesesi etrafında şekillenen tartışmalar değerlendirilmektedir. Ayrıca araştırma, Ebied, Jacobs ve Moqbel gibi çağdaş akademisyenlerin güncel katkılarını da dikkate alarak elyazma geleneği, istinsah farklılıkları, terim karşılıkları ve metinler arası ilişkileri kapsamlı biçimde ele almaktadır. Böylece metnin polemik yönü kadar didaktik işlevi de vurgulanmaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Baydemir, M. (2025). Dionysios Bar Ṣalibi'nin Luqbal Tayoye İsimli Eserinde İslam İnancına Reddiyesi . In: Serdar, M. (ed.), Orta Çağ Tarihine Dair Yazılar. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub763.c3124

Lisans

Yayın Tarihi

24 June 2025

DOI

Kategoriler