Madde bağımlılığı, bireyin fiziksel tarafının yanı sıra psikolojik, ruhsal ve sosyal boyutlarını da etkileyen karmaşık bir problemdir. Psikodinamik teoriler, bağımlılığı bilinçdışı çatışmalar ve çocukluk dönemine ait travmaların bir neticesi olarak tanımlarken; varoluşsal bakış açıları bu durumu anlam arayışı olarak yorumlamaktadır. Bağımlılık, ruhsal eksiklik ve içsel memnuniyet yetersizliği ile ilişkilendirmiştir. Alternatif yöntemler arasında bulunan mindfulness, yoga ve manevi destek uygulamaları, bireylerin stresle başa çıkmalarını sadeleştirir ve tedavi sürecine katkı sağlar. Sanat, müzik ve doğa terapileri, bireysel ifadenin artmasına yardımcı olurken, psikososyal iyileşmeyi de desteklemektedir. Ayrıca, madde kullanımıyla ortaya çıkan tıbbi ve plastik atıkların çevreye ciddi ve kalıcı zararlar verdiği görülmektedir. Bu durum, bağımlılıkla mücadeleyi yalnızca bireysel değil, aynı zamanda toplumsal ve ekolojik açıdan ele almak gerektiğini göstermektedir.