Ulaştırma Altyapısında Menfezlerin Yapısı ve Uygulamaları
Şu kitabın bölümü: Seyrek, E. (ed.) 2025. İnşaat Mühendisliği Alanında Güncel Yaklaşım ve Değerlendirmeler.

Polat Yalınız
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi

Özet

Ulaştırma sistemlerinin güvenilirliği ve sürekliliği, yalnızca yol üstyapısının kalitesine değil, aynı zamanda altyapıyı destekleyen hidrolik yapıların etkinliğine bağlıdır. Karayolu ve demiryolu sistemleri, yalnızca fiziksel bağlantıyı sağlamakla kalmayıp, ticaretin, ulaşım güvenliğinin ve yaşam kalitesinin sürdürülebilirliğini de doğrudan etkilemektedir. Bu altyapının uzun ömürlü ve güvenli olabilmesi için drenaj sistemlerinin işlevselliği büyük önem taşır. Bu noktada menfezler, ulaştırma mühendisliği açısından vazgeçilmez yapılar olarak öne çıkmaktadır. Menfezler; yüzeysel ve yeraltı sularının yol gövdesine zarar vermeden uzaklaştırılmasını, taşkın risklerinin azaltılmasını ve altyapının sürekliliğini sağlamaktadır. Yetersiz veya yanlış tasarlanmış menfezler, yol kaplamasında bozulmalara, göçmelere, erozyona ve ciddi güvenlik risklerine yol açabilmektedir. Menfezler; boru menfez, kutu menfez ve kemer menfez gibi farklı tiplerde, beton, çelik, taş veya tuğla malzemelerle inşa edilebilmektedir. Tasarım sürecinde yalnızca hidrolik kapasiteler değil, aynı zamanda geoteknik koşullar, iklimsel veriler, bakım kolaylığı, ekonomik sürdürülebilirlik ve çevresel etkiler de dikkate alınmalıdır. Son yıllarda iklim değişikliğinin yol açtığı ani yağışlar ve artan taşkın riski, menfezlerin daha dayanıklı ve esnek tasarım yaklaşımlarıyla ele alınmasını zorunlu kılmıştır. Bu kapsamda ileri hidrolik modelleme yöntemleri, yenilikçi yapı malzemeleri ve ekolojik odaklı mühendislik çözümleri önem kazanmaktadır. Bu kitap bölümünde, menfezlerin yapısal özellikleri, işlevleri, tasarım kriterleri, uygulama alanları ve çağdaş mühendislik yaklaşımları ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. Türkiye ve dünya örnekleri üzerinden yapılan değerlendirmeler, menfezlerin yalnızca altyapı güvenliği için değil, aynı zamanda sürdürülebilir ulaşım sistemleri ve çevresel uyum açısından da kritik önemde olduğunu ortaya koymaktadır.

Kaynakça Gösterimi

Yalınız, P. (2025). Ulaştırma Altyapısında Menfezlerin Yapısı ve Uygulamaları. In: Seyrek, E. (ed.), İnşaat Mühendisliği Alanında Güncel Yaklaşım ve Değerlendirmeler. Özgür Yayınları. DOI: https://doi.org/10.58830/ozgur.pub920.c3858

Lisans

Yayın Tarihi

23 October 2025

DOI