Birlikte Yeme ve Sofra Kültürünün Ailevi ve Toplumsal Yakınlaşma ve Benzeyiş Üzerine Etkileri
Şu kitabın bölümü:
Özkul,
O.
&
Küçük,
A.
(eds.)
2025.
Modernite, Din ve Aile: Türkiye'de Geleneksel Yapının Dönüşümü.
Özet
Bu bölüm, birlikte yeme pratiğinin tarihsel, kültürel, biyolojik ve psikolojik boyutlarını bütüncül bir perspektifle incelemekte ve modern dünyada artan bireyselleşme eğilimlerinin sofra kültürü üzerindeki etkilerini analiz etmektedir. Sofra etrafında kurulan birlikteliğin yalnızca bir beslenme biçimi değil, aynı zamanda aile içi yakınlaşmayı, toplumsal aidiyeti ve kültürel devamlılığı güçlendiren çok katmanlı bir sosyal kurum olduğu vurgulanmaktadır. Literatür, modern yaşam biçimlerinin —hız kültürü, fast food tüketimi, AVM merkezli yeme pratikleri ve dijitalleşme— yemeğin manevi, kültürel ve kolektif yönlerini aşındırdığını göstermektedir. Buna karşın bilimsel bulgular, birlikte yemek yemenin biyolojik düzeyde mikrobiyota benzerliğini artırdığını, stres hormonlarını düzenlediğini, psikolojik esenliği desteklediğini ve aile içi iletişimi güçlendirdiğini ortaya koymaktadır. Sünnet-i seniyyenin yemek adabına ilişkin prensipleri ise ortak değerlerin yeniden üretimi, bereket ve paylaşım kültürünün ihyası ve toplumsal rabıtaların kuvvetlendirilmesi açısından dikkate değer bir çerçeve sunmaktadır. Bu çalışma, yalnız yemenin bireysel ve toplumsal düzeyde yol açtığı yabancılaşma, sağlık kaybı ve kültürel çözülme risklerini ele alırken; sofra birlikteliğinin sosyal dayanışmayı ve ruhsal dengeyi yeniden tesis eden insani bir pratik olduğunu ortaya koymaktadır.
