Bir Toplumsal Yapı Unsuru Olarak Aile
Şu kitabın bölümü:
Özkul,
O.
&
Küçük,
A.
(eds.)
2025.
Modernite, Din ve Aile: Türkiye'de Geleneksel Yapının Dönüşümü.
Özet
Aile, her toplumda temel ve kalıcı bir kurum olarak yer alır. Bireyleri doğumdan itibaren destekleyen bir yapı olmasının yanı sıra, daha geniş toplumsal yapıları yansıtan ve şekillendiren bir işlev görür. Sosyolojik açıdan bakıldığında, aile hem bir ayna hem de toplumun küçük bir modeli olarak, toplumsal değerleri, normları ve kurumsal dönüşümleri bünyesinde barındırır. Bu bölümde aile, toplumsal yapının temel bir unsuru olarak ele alınmakta; işlevleri, türleri ve tarihsel dönüşümleri, özellikle Türkiye bağlamında incelenmektedir. Çalışmada, yapısal işlevselcilik, sembolik etkileşimcilik ve Anthony Giddens’ın yapılaşma kuramı gibi klasik ve çağdaş sosyolojik teoriler kullanılarak, ailenin sanayileşme, kentleşme ve küreselleşme gibi makro düzeydeki değişimlere nasıl uyum sağladığı analiz edilmektedir. Ailenin kültürel değerleri aktaran bir araç olmasının yanı sıra, değişen toplumsal koşullara bağlı olarak kendisinin de dönüşen bir kurum olduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca, aile ile eğitim, din ve ekonomi gibi diğer toplumsal kurumlar arasındaki karşılıklı ilişkiler ele alınmaktadır. Çalışma, geniş ataerkil aile yapılarından modern çekirdek aileye ve ötesine geçişi karşılaştırmalı tarihsel bir çerçevede analiz ederken, Türkiye örneğini küresel eğilimlerle ilişkilendirmektedir. Aile formlarını etkileyen ideolojik, ekonomik ve siyasal baskılar ile bu değişimlerin toplumsal bütünleşme ve kimlik üzerindeki etkileri tartışılmaktadır. Aile kurum toplumun bir temel yapısı olarak zamanla bazı işlevsel dönüşümler geçirmiş olsa da psikolojik ve kültürel olarak yeri doldurulamaz bir öneme sahip olmaya devam etmektedir. Bu nedenle aile değişimini doğrusal veya aşırı iyimser modernlik anlatılarından bağımsız, çok boyutlu ve indirgemeci olmayan bir bakış açısıyla ele almak gerekmektedir.
