Yönetim bilimi ve organizasyon teorisi, tarihsel süreç içerisinde durağan değil, aksine oldukça dinamik bir gelişim çizgisi göstermektedir. Bu dönüşüm, hem kuramsal altyapılarda hem de örgütsel uygulamalarda köklü paradigmaların sorgulanmasına ve yerlerini yeni yaklaşımlara bırakmasına yol açmıştır. Bu çerçevede hazırlanan “Yönetimde ve Organizasyon Alanında Paradigma Kaymaları – 1” adlı bu kitap, çağdaş yönetim anlayışlarına geçiş sürecinde yaşanan zihinsel, yapısal ve uygulamalı dönüşümlerin teorik temellerini irdelemekte ve bu değişimlere dair kapsamlı bir analiz sunmaktadır.

Birinci ciltte yer alan bölümler, yönetim düşüncesinin temel yapılarındaki kırılmalara ve dönüşüm noktalarına odaklanmaktadır. Geleneksel yönetim anlayışından stratejik yönetim bakış açısına geçiş (Bölüm 1), örgütlerin yalnızca iç dinamiklere değil, çevresel koşullara da duyarlı hale gelmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bu dönüşüm, yönetime katılımın artması, yetki devri ve çalışanların güçlendirilmesi gibi uygulamalarla (Bölüm 2) desteklenmekte ve örgütsel demokrasinin gelişimini teşvik etmektedir.

Örgütlerin büyüme odaklı yapılarından kaynak verimliliğini esas alan modellere geçişi (Bölüm 3), temel yetkinliklere odaklanma, dış kaynak kullanımı ve stratejik iş birlikleriyle pekişmektedir. Bu yaklaşım, insan kaynağının yalnızca operasyonel bir unsur değil, stratejik bir sermaye olarak ele alınması gerektiği yönündeki anlayışı güçlendirmekte (Bölüm 4) ve yetenek yönetimini ön plana çıkarmaktadır.

Örgüt yapılarının sosyal boyutuna odaklanan bir diğer değişim ise kapsayıcılığın yükselişidir. Ayrımcılık ve dışlayıcılık yerine çeşitliliğin, karşılıklı bağımlılığın ve örgütsel farklılıkların birer değer olarak görülmesi (Bölüm 5), insan merkezli yönetim anlayışının göstergesidir. Bu dönüşüm, yöneticilikten liderliğe geçişi de beraberinde getirmekte; liderin koç, mentor, danışman ya da kolaylaştırıcı roller üstlenmesi (Bölüm 6) liderliğin fonksiyonel boyutlarını genişletmektedir.

Yapısal dönüşüm açısından bakıldığında, hiyerarşik yapılardan yalın ve yatay örgütlenmelere doğru yaşanan kayma (Bölüm 7), bürokratik engelleri azaltmakta ve karar süreçlerini hızlandırmaktadır. Bu yapılar içerisinde yetki, yalnızca formal pozisyonlardan değil, kazanılmış otoriteye dayalı ilişkilerden de doğmaktadır (Bölüm 8). Böylece örgüt içinde güven, etkileşim ve gönüllü takip önem kazanmaktadır.

Yönetimsel refleksler açısından da önemli değişimler gözlemlenmektedir. Reaktif yani sorun sonrası müdahaleye dayalı yönetim anlayışından, proaktif ve öngörülü yönetime geçiş (Bölüm 9), yöneticilerin çevresel risklere karşı daha stratejik davranmasını gerektirmektedir. Bu stratejik duruş, örgüt içi dirençle başa çıkma süreçlerini de dönüştürmekte; örgütsel katılığın yerini esnek, çevik ve dönüşüme açık yapılara bırakmasına olanak sağlamaktadır (Bölüm 10).

Son olarak, bireysel başarıdan kolektif başarıya yönelen bir anlayış, takım ruhunu ve birlikte öğrenme kültürünü öne çıkarmaktadır. Ekip çalışması, sinerji oluşturma ve kendi kendini yöneten takımların gelişimi (Bölüm 11), modern örgütlerin sürdürülebilirliğinde kilit bir rol üstlenmektedir.

Bu kitap, yönetim ve organizasyon alanında çalışan akademisyenler, lisansüstü düzeyde öğrenim gören öğrenciler ve yönetim pratiğini bilimsel temeller üzerinden yeniden yapılandırmak isteyen uygulayıcılar için önemli bir başvuru kaynağı olmayı hedeflemektedir. Ele alınan her tema, literatür desteğiyle harmanlanmış, güncel eğilimlerle ilişkilendirilmiş ve analitik bir dille sunulmuştur. Bu bağlamda eser, yönetim ve organizasyon literatürüne nitelikli bir katkı sunmayı amaçlamaktadır.