Yerel Yönetimler, Kentleşme ve Çevre Politikaları: Güncel Paradigmalar ve Uygulama Pratikleri
İndir
Özet
Yerel yönetimler, günümüz dünyasında demokratik yönetişimin, toplumsal katılımın ve sürdürülebilir kalkınmanın en önemli aktörleri arasında yer almaktadır. Değişen sosyoekonomik dinamikler ve çevresel sorunlar karşısında, yerel düzeyde geliştirilen politika ve uygulamalar, artık sadece idari bir işlev değil; aynı zamanda sosyal adaletin, çevresel duyarlılığın ve ekonomik dayanıklılığın teminatı olarak görülmektedir. Bu bağlamda, “Yerel Yönetimler, Kentleşme ve Çevre Politikaları: Güncel Paradigmalar ve Uygulama Pratikleri” başlıklı bu kitap, yerel yönetimlerin çağdaş yönetim anlayışı içinde nasıl bir dönüşüm geçirdiğini analiz etmeyi ve bu dönüşümün kentleşme ile çevre politikaları üzerindeki etkilerini çok boyutlu biçimde ortaya koymayı amaçlamaktadır. Eserde yer alan bölümler, Türkiye’de yerel yönetimlerin yapısal, yönetsel ve toplumsal yönlerini farklı perspektiflerden ele alarak, hem akademik literatüre hem de yerel düzeyde politika üretim süreçlerine katkı sağlamayı hedeflemektedir.
İlk bölümde Necati Uysal ve Şükrü Mert Karcı, “Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Tarihsel Gelişimi ve Dönüşümü” başlıklı kapsamlı çalışmalarıyla, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e ve günümüzün büyükşehir yapılanmalarına uzanan süreçte yerel yönetimlerin tarihsel evrimini incelemektedir. Yazarlar, merkeziyetçi yönetim anlayışından yerinden yönetime geçiş sürecini demokratikleşme, mali özerklik ve yönetişim kapasitesi açısından değerlendirerek, Türkiye’de yerel yönetimlerin yapısal kimliğinin tarihsel temellerine ışık tutmaktadır. Bu bölüm, kitabın genel bütünlüğü içinde yerel yönetim sisteminin dönüşümüne teorik ve tarihsel bir çerçeve kazandırmaktadır.
İkinci bölümde Öznur Gökmen, “Nüfusu 5000’in Üzerine Çıkmasına Rağmen Belediye Teşkilatı Kurulamayan Köy Yerleşmeleri Üzerine Bir İnceleme” başlıklı çalışmasında, Türkiye’deki yerel yönetim sisteminin yasal sınırlarını ve uygulamadaki yönetsel eşitsizlikleri tartışmaktadır. Gökmen, yalnızca nüfus kriterlerinin değil; ekonomik, politik ve sosyokültürel etkenlerin de belediye teşkilatı kurulmasında belirleyici olduğunu vurgulamaktadır. Bu yönüyle çalışma, yerel yönetimlerde temsil adaleti, mekânsal eşitsizlik ve yönetişim kapasitesi konularına dair güncel ve özgün bir bakış sunmaktadır.
Üçüncü bölümde Gamze Kara Çetinkaya, “Büyükşehir Belediyelerinin Akıllı Şehir Politikaları: İstanbul, İzmir ve Ankara Örneği” başlıklı araştırmasında, dijitalleşme süreçlerinin yerel yönetimlerin stratejik vizyonları üzerindeki etkisini analiz etmektedir. Çetinkaya, akıllı şehir politikalarını teknolojik bir modernleşmeden öte; katılımcı yönetişim, veri temelli karar alma, çevresel verimlilik ve sürdürülebilir kalkınma bileşenleriyle ilişkilendirmektedir. İstanbul, İzmir ve Ankara örnekleri üzerinden yapılan karşılaştırmalı değerlendirme, Türkiye’de akıllı şehir stratejilerinin güçlü yönleri kadar gelişmeye açık alanlarını da ortaya koymaktadır.
Dördüncü bölümde Gamze Çürüksulu Usta, “Ulusal ve Uluslararası Standartlar Işığında Çocuk Dostu Yerel Yönetimler ile Sürdürülebilirlik İlişkisi” başlıklı çalışmasında, yerel yönetimlerin sosyal sürdürülebilirlik boyutuna odaklanmaktadır. Çocuk hakları perspektifinden yola çıkan yazar, yerel düzeyde geliştirilen çocuk dostu politikaların, sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle nasıl bütünleştiğini incelemektedir. Bu bölüm, kent planlaması, sosyal politika ve yönetişim kavramlarını bir araya getirerek, yerel yönetimlerin kapsayıcı ve adil hizmet üretimi konusundaki sorumluluğunu güçlü bir biçimde vurgulamaktadır.
Beşinci ve son bölümde Dilan Uslu ile Murat Doğan, “Türkiye’de Kentsel Geri Dönüşüm Davranışları: Planlanmış Davranış Teorisi Işığında Manisa Örneği” başlıklı çalışmalarında, çevre politikalarının yerel düzeydeki toplumsal yansımalarını ele almaktadır. Planlanmış Davranış Teorisi çerçevesinde yürütülen bu araştırma, bireylerin geri dönüşüm konusundaki tutumlarını, öznel normlarını ve algılanan davranışsal kontrollerini analiz ederek çevre davranışlarını yönlendiren faktörleri ortaya koymaktadır. Bu yönüyle çalışma, çevre yönetiminde yerel yönetim politikaları ile bireysel davranış kalıpları arasındaki dinamik ilişkiyi açıklayıcı nitelikte önemli bulgular sunmaktadır.
Bu kitap, yerel yönetimler, kentleşme ve çevre politikaları alanlarında çalışan akademisyenler, uygulayıcılar ve politika yapıcılar için kapsamlı bir başvuru kaynağı olmayı amaçlamaktadır. Farklı disiplinlerden gelen katkılarla şekillenen bu eser, yerel yönetimlerin toplumsal, çevresel ve teknolojik dönüşüm süreçlerindeki öncü rolünü vurgulayarak sürdürülebilir, kapsayıcı ve yenilikçi bir kent yönetimi anlayışına katkı sunmayı hedeflemektedir.
